من یک فروشگاه دارم و چند شریک دارم، با پایان سال سود کارمان را حساب کردیم و متوجه شدم که شرکایم معادل سود سالیانهام از فروشگاه بدهکارند و در نتیجه هیچ مبلغی را به عنوان سود دریافت نکردم و همهٔ این مبالغ به عنوان بدهی آنها ثبت شده است. چگونه زکات این پول را بدهم؟ و آیا سرمایه هم همراه با سودش هنگام پرداخت زکات حساب میشود؟
آیا باید زکات سود تجارتش را بدهد؟ با وجود آنکه این سود را تحویل نگرفته چون به عنوان بدهی شرکایش ثبت شده است؟
سوال: 330880
ستایش خدا و صلوات و سلام بر رسول خدا و خاندانش.
اولا:
واجب در زکات کالاهای تجاری این است که کالاهای آماده شده برای فروش در هنگام سررسید وقت زکات (سال زکاتی) ارزش گذاری شود، پس اگر خود این کالاها به تنهایی یا با پیوستن به پول یا طلا یا نقره به اندازهٔ نصاب برسد، واجب است که یک چهلم قیمتش زکات داده شود.
اگر محل تجاری مشترک است، سهم هر شریک بررسی میشود، پس اگر سهم هر یک به تنهایی یا به اضافهٔ دیگر اموال هر شریک به حد نصاب برسد، باید زکات آن را بدهد.
نزد جمهور علما مجموع مال همهٔ شرکا روی هم حساب نمیشود (بلکه اموال هر شریک به تنهایی حساب میشود)، چنانکه در پاسخ شمارهٔ (147855) بیان شده است.
ثانیا:
تاجر باید کالاهای آماده شده برای فروش را ارزش گذاری کند و تمام دارایی نقد جاری و طلبهایی را که نزد مردم دارد و امید به برگشتش هست به آن اضافه کند سپس یک چهلم یعنی ۲/۵٪ (دو و نیم درصد) را به عنوان زکات از آن خارج سازد.
زکات بر اساس این معادله است:
ارزش اشیایی که برای فروش آماده شده است + پول موجود + طلبهایی که امید به وصولش هست.
بنابراین: زکاتی به اندازهٔ طلبی که از شرکای خود دارید بر شما لازم است، در صورتی که امید به وصولش هست.
اما طلب از شخصی که وضعش سخت است و یا در پس دادن آن معطل میکند، بنابر قول راجح، زکاتش تنها یک بار یعنی همان وقتی که وصول شد پرداخت میشود.
و الله اعلم.
منبع:
سایت اسلام سوال و جواب