اگر کسی به سبب فراموشی یا ندانستن، مرتکب ممنوعات احرام شود حکمش چیست؟
کسی که از روی فراموشی یا نادانی یکی از ممنوعات احرام را انجام دهد
سوال: 36522
ستایش خدا و صلوات و سلام بر رسول خدا و خاندانش.
شیخاین عثیمین ـ رحمه الله ـ میگوید:
اگر شخص ازروی فراموشی یا جهل مرتکب چیزی از ممنوعات احرامشد، چیزی بر وی لازم نیست اما لازم است به مجرد ازبین رفتن عذر دست از انجام آن ممنوع بکشد. همینطور واجب است بهکسی که از روی فراموشی یا جهل مرتکب ممنوعات احراممیشود تذکر و آموزش داد.
مثلا: اگرکسی از روی فراموشی در حال احرام لباس پوشیدچیزی بر وی واجب نیست، اما هرگاه یادش آمدباید لباس را بیرون آورد. همینطور کسی که از رویفراموشی شلوار به پا داشت، سپس بعد از منعقد شدن نیت و لبیکگفتن یادش آمد باید فورا شلوارش را بیرون آورد [و ازار به پاکند] و چیزی بر عهدهی وی نیست. همچنین اگرحکم چیزی را نمیداند مثلا زیرپوشی که دوختنینیست بر تن دارد و گمان میکند فقط پوشیدن چیزی کهدوخته شده برایش حرام است، اما وقتی دانست پوشیدن زیرپوشجایز نیست حتی اگر دوخته نشده باشد، باید آن را از تنبیرون آورد.
قاعدهیکلی در این مساله چنین است که همهی ممنوعات احرام را اگرانسان از روی فراموشی یا جهل یا اجبار انجام دهدچیزی بر عهدهی وی نیست، زیرا الله متعالمیفرماید:
رَبَّنَالاَ تُؤَاخِذْنَا إِن نَّسِينَا أَوْ أَخْطَأْنَا [بقره:۲۸۶]
(پروردگارا اگرفراموش کردیم یا به خطا رفتیم ما را مواخذه نکن).
و الله متعال در پاسخاین دعا فرموده است: چنین کردم.
همینطوربرای این سخن خداوند متعال که فرموده است:
وَمَن قَتَلَهُمِنكُم مُّتَعَمِّدًا [مائده: ۹۵]
(و هر کس از شما عمداآن را بکشد…).
و فرقیندارد ممنوعی که در احرام مرتکب شده در لباس یا عطر و مانند آن،یا دربارهی کشتن شکار و تراشیدن سر و مانند آن باشد، هرچندبرخی از علما میان این دو تفاوت قائل شدهاند، اما صحیحاین است که این دو تفاوتی ندارند، زیرا ایننیز جزو ممنوعاتی است که انسان در صورت انجام آن از روینادانی یا فراموشی و اجبار، معذور میباشد.
منبع:
فتاوی ارکان الاسلام (۵۳۶ – ۵۳۷)