جوانی هستم در شُرُف ازدواج. جایی که میخواهم ازدواج کنم کاری انجام میدهند که به آن قرائت فاتحه میگویند، به این صورت که هرگاه مردی قصد ازدواج میکند سورهی فاتحه را میخوانند و به این مناسبت عدهای از نزدیکان مرد را دعوت میکنند و از آنان با شیرینی و شربت پذیرایی میشود. آیا خواندن فاتحه در این حالت سنت است؟ و اگر چنین است چه آثاری بر این کار مترتب میشود؟
خواندن سورهی فاتحه به هنگام خواستگاری و عقد
سوال: 76413
ستایش خدا و صلوات و سلام بر رسول خدا و خاندانش.
خواندن سورهی فاتحه هنگام عقد ازدواج یا خواستگاریسنت نیست بلکه بدعت است، زیرا اختصاص چیزی از قرآنبرای یک کار خاص جایز نیست مگر بر اساس دلیل.
ابوشامهی مقدسی در الباعثعلى إنكار البدع والحوادث (۱۶۵) میگوید:
مخصوص گرداندن عبادات به اوقات خاصی که شریعت قرار ندادهشایسته نیست، زیرا شخصِ مکلف صاحب اختیار تخصیصنیست و این در اختیار شارع است.
از علمای کمیسیون دائمی فتوا پرسیدهشد: آیا خواندن سورهی فاتحه در هنگام خواستگاری مرد از زن بدعتاست؟
آنان چنین پاسخ دادند:
خواندن سورهی فاتحه هنگام خواستگاری مرد از زن یاهنگام عقد بدعت است.
همچنین بر خواندن سورهی فاتحه هیچ یک از احکامعقد مترتب نمیشود زیرا خواندن فاتحه به معنای اتمام عقد نکاحنیست و مهم قبول و ایجاب با حضور ولیِ زن و دو شاهد است.
سنت این است که هنگام عقد نکاح خطبهی حاجت خوانده شود.
از عبدالله بن مسعود ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت:
رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ خطبهی حاجت رادر هنگام نکاح و دیگر کارها به ما یاد داد [که چنین است]:
إِنَّ الحَمدَ لِلَّهِ، نَسْتَعِينُهُ وَنَسْتَغفِرُهُ،وَنَعُوذُ بِهِ مِن شُرُورِ أَنفُسِنَا، مَن يَهدِهِ اللَّهُ فَلَا مُضِلَّ لَهُ، وَمَنيُضلِل فَلَا هَادِيَ لَه، وَأَشهَدُ أَن لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَأَشهَدُ أَنَّمُحَمَّدًا عَبدُهُ وَرَسُولُه.
(ستایش از آن الله است، از اویاری جسته و آمرزش میخواهیم و از بدیهاینفس خویش به او پناه میبریم. الله هرکه را هدایت کند اوهیچ گمراه کنندهای نخواهد داشت و هرکه را گمراه سازدهدایتگری نخواهد یافت، و گواهی میدهم کهمعبودی به حق نیست جز الله و گواهی میدهم که محمد بنده وپیامبر اوست).
يَا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُواْرَبَّكُمُ الَّذِي خَلَقَكُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ وَخَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَبَثَّمِنْهُمَا رِجَالاً كَثِيراً وَنِسَاء وَاتَّقُواْ اللّهَ الَّذِي تَسَاءلُونَ بِهِوَالأَرْحَامَ إِنَّ اللّهَ كَانَ عَلَيْكُمْ رَقِيباً [نساء:۱]
(ای مردم از پروردگارتان که شما را از نفس واحدیآفرید و جفتش را [نیز] از او آفرید و از آن دو مردان و زنانبسیاری پراکنده کرد پروا دارید و از الله که به [نام] او ازهمدیگر درخواست میکنید پروا نمایید و زنهار ازخویشاوندان مبرید که همواره الله بر شما نگهبان است)
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْاتَّقُواْ اللّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلاَ تَمُوتُنَّ إِلاَّ وَأَنتُم مُّسْلِمُونَ [آلعمران: ۱۰۲]
(ای کسانی که ایمان آوردهاید تقوایالله را آنگونه که حق تقوا است پیشه سازید و نمیرید مگردر حالی که مسلمانید)
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوااتَّقُوا اللَّهَ وَقُولُوا قَوْلاً سَدِيداً (۷۰) يُصْلِحْ لَكُمْ أَعْمَالَكُمْوَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَمَن يُطِعْ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَقَدْ فَازَ فَوْزاًعَظِيماً [احزاب: ۷۰ ـ ۷۱]
(ای کسانی که ایمان آوردهاید تقوایالله را پیشه سازید و سخنی استوار گویید (۷۰)تا اعمال شما را به صلاح آورد و گناهانتان را بر شما ببخشاید و هر کس ازالله و پیامبرش اطاعت کند بیشک به رستگاری بزرگی نائلآمده است)
این روایت را ابوداود (۲۱۱۸)روایت کرده و علامه آلبانی در صحیح سنن ابی داود آن راصحیح دانسته است.
اما مردم از این سنت روی گردانده و به بدعت چسبیدهاند.از الله متعال مسالت داریم که مسلمانان را به زیبایی بهدینشان باز گرداند.
والله اعلم
منبع:
سایت اسلام سوال و جواب