حکم روزهٔ کسی که کارش نظارت بر محتوا و حذف قسمت‌های غیر اخلاقی است

اولا:

شایستهٔ روزه‌دار است که چشمان و گوش‌هایش را از حرام حفظ کند. بخاری (۶۰۵۸) از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت کرده که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند: «کسی که سخن باطل و عمل به آن و جهل را ترک نگوید، الله نیز نیازی به این ندارد که خوردن و نوشیدنش را ترک کند».

و احمد (۸۸۵۶) از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت کرده که رسول الله ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمودند: «چه بسا روزه‌داری که بهره‌اش از روزه گرسنگی و تشنگی است و چه بسا نمازگزاری که بهره‌اش از قیام [شب] تنها شب‌بیداری است». شعیب الارناووط در تحقیق مسند احمد می‌گوید: سندش خوب است.

و ابن ابی شیبه در مصنف خود (۸۸۸۲) از عمر ـ رضی الله عنه ـ روایت کرده که فرمود: «روزه تنها خودداری از غذا و نوشیدنی نیست، بلکه [همچنین خودداری] از دروغ و باطل و لغو و سوگند است».

و به مانند آن (۸۸۸۴) از علی ـ رضی الله عنه ـ روایت شده است.

و از میمون بن مهران (۸۸۸۳) روایت شده که گفت: «آسان‌ترین روزه، ترک خوردن و نوشیدن است».

و از ابراهیم نخعی (۸۸۸۸) روایت کرده که گفت: «می‌گفتند: دروغ روزهٔ روزه‌دار را باطل می‌کند».

و ابن حزم ـ رحمه الله ـ بر همین رای است مبنی بر این‌که گناه عمدی باعث باطل شدن روزه می‌شود. نگا: «المحلی» (۴/ ۳۰۴).

بنابراین روزه‌ای که صاحبش را از حرام‌ها باز ندارد، روزه‌ای ناقص است.

ابن رجب ـ رحمه الله ـ می‌گوید: «یکی از سلف می‌گوید: آسان‌ترین [بخش] روزه، ترک نوشیدن و خوردن است.

و جابر می‌گوید: هرگاه روزه شدی گوشت و چشمت و زبانت از دروغ و حرام‌ها نیز روزه شود، و از آزار همسایه دست بکش و در روزی که روزه‌ای باوقار و آرام باش و روزی که روزه‌ای با روزی که روزه نیستی یکی نباشد…

و در مسند امام احمد آمده است که دو زن در دوران پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ روزه شدند و نزدیک بود که از تشنگی بمیرند، پس داستان آنان را به پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ بازگو کردند اما ایشان روی گرداند سپس دوباره دربارهٔ آنان سخن گفتند، آن‌گاه پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ امر کرد که آن دو را بیاورند و گفت تا استفراغ کنند، پس اندازهٔ یک قدح چرک و خون و گوشت خام بالا آوردند!!

پس پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمود: «این دو از آن‌چه خداوند حلال کرده روزه گرفتند و آن‌چه را که حرام کرده خوردند؛ یکی به نزد دیگری رفت و شروع به خوردن گوشت مردم کردند» (لطائف المعارف: ۱۵۵).

البته سند حدیث مذکور ضعیف است.

اما به هر حال، اگر خواهان روزهٔ حقیقی هستی باید این کار را در رمضان ترک کنی تا دل و چشم و گوشت از وقوع در حرام سالم بماند.

ثانیا:

اگر در پی مشاهدهٔ صحنه‌های غیر اخلاقی شهوت برانگیخته شود و به سبب تکرار نگاه منی خارج شود دربارهٔ این‌که روزه باطل می‌شود یا نه علما دو قول دارند.

در «موسوعة الفقهیة» (۲۶/ ۲۶۷) آمده است: «حنفیان و شافعیان بر این مذهب‌اند که انزال منی یا مذی به سبب نگاه و فکر روزه را باطل نمی‌کند و قول مقابل صحیح‌تر نزد شافعیان این است که اگر عادت به انزال با نگاه کند یا نگاه را تکرار کند و انزال شود روزه‌اش باطل می‌شود.

مالکیان و حنبلیان بر این رای‌اند که انزال منی به سبب نگاه پی در پی روزه را باطل می‌کند زیرا این انزال در پی لذت بردن رخ داده و می‌شد از آن جلوگیری کرد.

اما انزال در پی فکر: نزد مالکیان باعث بطلان روزه می‌شود و نزد حنبلیان روزه را باطل نمی‌کند زیرا نمی‌توان از آن جلوگیری کرد».

اما خروج مذی به سبب تکرار نگاه باعث بطلان روزه نمی‌شود.

مرداوی در «الإنصاف» (۳/ ۳۰۲) می‌گوید: «منظور از این سخن که «یا نگاه را تکرار کرد و باعث انزال شد» این است که اگر نگاه را تکرار کند و مذی از او خارج شود روزه‌اش باطل نمی‌شود و این صحیح است و مذهب نیز بر همین است و بیشتر اصحاب [مذهب] بر همین نظرند».

ثالثا:

نصیحت من به شما ترک این کار است اگر چه در نتیجهٔ آن شر کمتری به نوجوانان برسد چنان‌که بیان کردید. زیرا مفسده و اثر بدی که این کار بر دل و جان شما می‌گذارد قابل انکار نیست و نوجوانان امروزه می‌توانند به محتوایی بدتر از آن‌چه برایشان سانسور می‌شود دست یابند، بنابراین مصلحت مورد انتظار از این کار چندان زیاد نیست و دور کردن مفسده از خودتان مقدم بر جلب مصلحت برای دیگران است.

والله اعلم