Araba kiralayan bir şirket bana şöyle bir teklifte bulundu: Belirli miktarda peşinat ödenmesi ve aylık taksitlerin ödenmesi karşılığında kira sözleşmesi bitiminde arabanın mülkiyetinin bana geçeceği vaadi veriliyor. Bu yöntemle araba satın alabilir miyim?
Mülkiyet İle Sonuçlanan Kiralamanın Hükmü
Soru: 100797
Allah'a hamdolsun ve peygamberine ve ailesine salat ve selam olsun.
Birincisi:
Maksat şirketten taksitle araba satın almak ise, yani bir peşinat verdikten sonra geri kalan taksitleri ödemende sakınca yoktur. Bu şekil ile satış geçerlidir. Ancak arabanın mülkiyeti sözleşmeye imza atılmasıyla size geçmesi gerekir. Bununla birlikte şirket ipotek koyarak taksitlerin bitimine kadar satışı engelleyebilir. Bu şekilde olan satışın, Mülkiyet ile sonuçlanan kiralama ile ilgilisi yoktur.
Ancak sözleşme, her ay belirli bir ücret karşılığında araba kiralama sözleşmesi olup süre sonunda mülkiyetin size geçeceğini vaat ediyorlarsa; akdin gerçek olması şartıyla caizdir. Böylece kiralanan arabanın garantisi kiraya veren şirketin yükümlülüğünde olur, kiralayanın üzerinde değildir. Aynı şekilde bakım masrafları kira süresince kiraya veren şirket üzerinde olup kiracının üzerinde değildir. Satışta ise garanti ve bakım müşterinin üzerinde olur.
Kira sözleşmesine müstakil hibe etme sözleşmesi bağlanabilir. Sözleşmede taksitlerin bitimi şartıyla hibe edileceği üzerinde anlaşma sağlanabilir. Örnek: Sürenin bitiminde ve tüm taksitlerin ödenmesi durumunda; birinci taraf (şirket), arabayı ikinci tarafa (müşteri’ye) hibe edecektir.
Şayet şirket arabanın garantisi ve bakımını kiracıya ait olacağını şart koşarsa akit batıl ve geçersiz olur. Çünkü bu durumda gerçek bir kiralama akdi olmaz ve buna girmeniz caiz değildir.
Şayet verilen peşinat ve harçlar ücretten kesilecekse sakıncası yoktur. Aksi takdirde ne amaçla alındığı belirtilmesi gerekir.
Size nasihatimiz, arabayı direk satıcısından murabaha yöntemiyle satın almanızdır. Veya bir banka kendi namına satın aldıktan sonra size satabilir. Sözleşme imzalanmasıyla arabanın sahibi olursunuz. Diğer yöntemle süre boyunca kiracı durumunda olursunuz, şirket temellük vaadini yerine getirebilir veya getirmez ve şartlar yerine getirilmediği için harama düşme ihtimaliniz vardır.
En iyisini Allah bilir.
Kaynak:
İslam Soru-Cevap Sitesi