Yeni doğan oğlunun Akika kurbanı için deve veya sığır kesebilir mi?

Hamd,
yalnızca Allah’adır.

Akika kurbanı konusunda gelen sünnet; erkek çocuğu için iki
koyun, kız çocuğu için ise bir koyun kesmektir.

Nitekim Amr
b. Şuayb’dan, o babasından, o da dedesinden rivâyet ettiğine
göre Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle
buyurmuştur:

مَنْ وُلِدَ لَهُ وَلَدٌ فَأَحَبَّ أَنْ يَنْسُكَ عَنْهُ
فَلْيَنْسُكْ، عَنِ الْغُلَامِ شَاتَانِ مُكَافِئَتَانِ، وَعَنِ الْجَارِيَةِ شَاةٌ. [ رواه أبو داود
وحسنه الألباني في صحيح أبي داود ]

“Her kimin bir çocuğu dünyaya
gelir de onun için kurban(Akika
kurbanı) kesmek isterse, onu kesssin. Erkek çocuğu için birbirine denk
iki koyun, kız çocuğu
için ise tek koyun kessin.”
(Ebu Davud
rivâyet etmiş, Elbânî de “Sahîh-i Ebî Davud”da hadis hasendir”
demiştir.)

İlim ehli, Akika kurbanı, deve ve sığırdan geçerli
olur mu yoksa olmaz mı? Bu konuda ihtilaf etmişlerdir.

Âlimlerin çoğunluğu, Akika kurbanı, deve ve
sığırdan olabilir.Bazı âlimler ise olmaz, demişlerdir.
Çünkü bu konuda Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-‘in sünnetinde bir
şey gelmemiştir.

“el-Mevsûatu’l-Fıkhiyye/Fıkıh Ansiklopedisi”nde
şöyle gelmiştir:

“Kurban bayramında kurban olarak geçerli olan, Akika
kurbanında da geçerlidir. Bu hayvanlar: Deve, sığır ve
koyundur. Bunun dışındaki hayvanlar geçerli olmaz. Bu,
Hanefiler, Şâfiîler ve Hanbeliler arasında ittifak edilen
görüştür. Mâlikilere göre bu, iki görüşten en
tercihlisidir. Bu tercihli görüşün karşısındaki
görüşe göre ise, Akika kurbanı, ancak koyun cinsinden
olur.” (“el-Mevsûatu’l-Fıkhiyye/Fıkıh Ansiklopedisi”;
c: 30, s: 279)

Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve
sellem-‘in sünnetine uymak için, Akika kurbanınınkoyundan olması daha
fazîletlidir.Dolayısıyla burada koyun, deve, inek veya
sığırdan daha fazîletlidir.

Değerli âlim Muhammed b. Salih el-Useymîn -Allah ona rahmet etsin-
bu konuda şöyle demiştir:

“Kurban bayramında kesilen kurbanlıklara gelince,
“Zâdu’l-Mustekni’ kitabının yazarı şöyle
demiştir:

“Kurbanlıkların en fazîletlisi; önce deve, sonra
sığır, daha sonra da koyundur.”

Yazarın kastı şudur: “Eğer devenin
tamamını bir kişi keserse, koyundan daha fazîletlidir.”

Ancak Akika kurbanı konusunda en fazîletlisi; önce koyun, sonra
devenin tamamıdır. Çünkü Peygamber -sallallahu
aleyhi ve sellem-‘in sünnetinde koyun gelmiştir
(belirtilmiştir). Bu sebeple koyun, deveden daha fazîletlidir.”
(“eş-Şerhu’l-Mumti'”; c: 7, s: 424)

Buna göre erkek çocuğu için Akika kurbanının iki
koyun olması daha fazîletli olmakla birlikte bir dana
(sığır) olmasında da bir sakınca yoktur.

Bilinmesi gerekir ki, Kurban bayramında kesilen hayvanlarda gerekli
olan şartlar, Akika kurbanında da şarttır.

Bu şartlardan birisi; sığırın (dananın) iki
yaşını tamamlamış ve üçüncü yaşına
girmiş olması gerekir.

Nitekim (41899) nolu sorunun cevabında bunların açıklaması
geçmişti.

Dolayısıyla iki yaşını doldurmamış
küçük dananın (sığırın) Akika kurbanı veya Kurban
bayramında kurban olarak kesilmesi câiz değildir.

Allah Teâlâ
en iyi bilendir.