Ben, babamın vefatından sonra kabristanı ziyâret ediyor ve (kabristana gelen) insanların, (sadaka olsun diye) ölüleri için Cuma gününü kuşlara yem verme işine tahsis ettiklerini görüyordum.
Bu davranış doğru mudur ve ecri ölüye ulaşır mı?
Ölüler adına sadaka olsun diye kabristandaki kuşlara yem vermek
Soru: 110461
Allah'a hamdolsun ve peygamberine ve ailesine salat ve selam olsun.
Hamd, yalnızca Allah’adır.
Müslüman, yakınakrabalarından ölmüş birisine fayda vermek istediği zaman,onun adına sadaka verebilir ve ecrinin de ona ulaşmasına niyetedebilir.
Buna şu hadis delâletetmektedir:
Âişe’den -Allah ondan râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre, bir adam, Nebi-sallallahu aleyhi ve sellem-‘e gelerek şöyle dedi:
إِنَّ أُمِّيَ افْتُلِتَتْ نَفْسُهَا، وَإِنِّي أَظُنُّهَا لَوْتَكَلَّمَتْ تَصَدَّقَتْ، فَهَلْ لَهَا أَجْرٌ إِنْ تَصَدَّقْتُ عَنْهَا؟ قَالَ: نَعَمْ.[ رواه البخاري ومسلم ]
“Annem ansızın vefat etti.Eğer konuşmaya fırsat bulsaydı, tasadduktabulunurdu. Onun için sadaka versem, ona ecir var mıdır? Diyesordu.
Bunun üzerine Rasûlullah -sallallahu aleyhive sellem- şöyle buyurdu:
-Evet (onun için ecirvardır).”[1]
Bilindiği üzerekuşlara ve hayvanlara yem vermek, karşılığındamüslümana ecir verilen sadakalardandır.
مَا مِنْ مُسْلِمٍ يَغْرِسُ غَرْسًا، أَوْ يَزْرَعُ زَرْعًا، فَيَأْكُلُ مِنْهُطَيْرٌ أَوْ إِنْسَانٌ أَوْ بَهِيمَةٌ، إِلاَّ كَانَ لَهُ بِهِ صَدَقَةٌ. [رواهالبخاري ومسلم]
“Birmüslüman bir ağaçdikerveya bir tohum ekerdeondan bir kuş veya bir insan veyahut da bir hayvan yerse, bu, kendisi içinsadaka olur. “[2]
Fakat günümüzde yeryüzününher tarafını dolduran müslümanların fakirlerine veyoksullarına tasadduk etmek, daha evlâ ve daha fazîletlidir, ecir vesevabı daha fazladır, ayrıca bu daha faydalıdır.
Kuşlar ve hayvanlaragelince, onlar, Allah Teâlâ’nın kendilerine tayin ettiği rızıklarınıkolaylıkla bulacaklardır.
Cuma gününü, kabristanziyâretine tahsis etmeye gelince, bu davranışın bid’atolduğuna daha önce (12322) nolusorunun cevabında dikkat çekilmişti.
Nitekim değerli âlimAbdulaziz b. Baz’a -Allah ona rahmet etsin-, Cuma gününü kabristan ziyâretinetahsis etmenin hükmü hakkında sorulmuş, bunun üzerine oşöyle cevap vermiştir:
“Bunun dînde hiçbiraslı yoktur. Meşrû olan; gece olsun, gündüz olsun, ziyâretçininkolayına gelen herhangi bir vakitte kabristanın ziyâret edilmesidir.
Kabristanı ziyâretetmek için belirli bir gün veya gece tahsis etmeye gelince, budavranış, dînde aslı olmayan bir bid’attır.
Nitekim Nebi -sallallahualeyhi ve sellem- bid’at hakkında şöyle buyurmuştur:
مَنْ أَحْدَثَ فِي أَمْرِنَاهَذَا مَا لَيْسَ مِنْهُ فَهُوَ رَدٌّ. [متفق عليه ]
“Kim,bu işimizde (dînimizde) onda olmayan bir şeyi ona ihdâsederse,o ihdâs ettiği şey,reddolunmuştur (bâtıldır).”[3]
Başka bir hadiste şöylebuyurmuştur:
مَنْ عَمِلَ عَمَلاً لَيْسَ عَلَيْهِ أَمْرُنَا فَهُوَ رَدٌّ.[ رواه مسلم ]
“Kim,işimiz (dînimiz) üzereolmayan bir amel işlerse, o işlediği şeyreddolunmuştur (bâtıldır ve ona itibar edilmez).”[4],[5]
Bilinmesigerekir ki, ölüye fayda vermek; insanın kuşlara yem vermesi veyamal tasadduk etmesiyle sınırlı değildir. Ölüye faydaveren başka şeyler de vardır.Bunların en fazîletlisi ve enfaydalısı, ölüye duâ etmektir.
Bu konuda daha detaylıbilgi için (763) nolusorunun cevabına bakabilirsiniz.
Allah Teâlâ en iyibilendir.
Kaynak:
İslam Soru-Cevap Sitesi
İlgili konular