Ölmüş kimselerin veya Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem-‘in adına kurban kesmek

Cevap:

Hamd,
yalnızca Allah’adır.

Birincisi:

Nebi
-sallallahu aleyhi ve sellem-‘e kurban hediye etmek veya onun adına
kesmek, meşrû değildir.Çünkü Nebi -sallallahu aleyhi ve
sellem-‘e sevgi ve muhabbet konusunda kemâle eren ve hayırlı
amellerde herkesten daha gayretli olan sahâbenin -Allah onlardan râzı
olsun- hiçbirisinden böyle bir davranış rivâyet edilmemiştir.
Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem- de ümmetini, ezândan sonra kendisine salâtta
bulunmaya, onun için fazîleti ve vesileyi istemeye yönelttiği gibi,
böyle bir davranışa yöneltmemiştir.Şayet bu
davranış, iyilik olsaydı, o, ümmetini bunu yapmaya teşvik
ederdi. Çünkü ümmetinin yapmakta olduğu her iyiliğin
sevabına, Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem- de nâil olur. Çünkü o
iyiliğe delâlet eden, ona yönelten ve çağıran, Nebi
-sallallahu aleyhi ve sellem-‘in tâ kendisidir. Dolayısıyla iyilikte
bulunan kimsenin, yaptığı iyiliğin sevabını, Nebi
-sallallahu aleyhi ve sellem-‘e hediye etmesinin kendisine hiçbir faydası
yoktur. Aksine iyiliği yapan kimse, yaptığı iyiliğin
sevabını kendisine fayda vermeden çıkarıp
başkasına vermiş olur.

Nitekim (52772) nolu sorunun
cevabında bu konunun detaylı açıklaması geçmişti.

İkincisi:

Ölmüş
kimselerin yerine kurban kesmek, üç şekilde vukû bulmaktadır:

1. Bir
kimsenin, kendisi, hayatta olan ve ölmüş âile halkı adına
kurban kesmesidir. Âile halkı ile, hem hayatta olanları, hem de
ölmüş olanları niyet eder. Bu davranış, câizdir.

Bunun
delili:

Nebi
-sallallahu aleyhi ve sellem- hem kendisi adına, hem de âile halkı
adına kurban keserdi. Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem-‘in âile
halkından, Hatice -Allah ondan râzı olsun- gibi, daha önce
ölmüş olanları da vardı.

2. Bir
kimsenin, ölmüş kimselerin vasiyetleri gereği ve vasiyetlerini
yerine getirmek için onların adına kurban kesmesidir. Bu vasiyetin
yerine getirilmesi gerekir. Ancak bunu yerine getirmeye gücü yetmezse, bundan müstesnâdır.

Bunun
delili:

Allah
Teâlâ’nın vasiyeti değiştirme konusundaki şu emridir:

فَمَن
بَدَّلَهُ بَعْدَ مَا سَمِعَهُ فَإِنَّمَا إِثْمُهُ عَلَى الَّذِينَ
يُبَدِّلُونَهُ إِنَّ اللهَ سَمِيعٌ عَلِيمٌ [ سورة البقرة الآية: 181 ]

“Kim de onu (ölünün vasiyetini ölmeden önce) işittikten sonra
değiştirirse; onun günahı değiştirenlerindir.Şüphesiz
ki Allah (vasiyetinizi ve sözlerinizi hakkıyla) işitendir, (kalplerinizde
gizlediklerinizi hakkıyla) bilendir.”Bakara Sûresi: 181

Üçüncüsü:

Hayatta
olanlardan ayrı olarak, ölmüş kimseler adına kurban
kesmesidir.

Örneğin:
Babasının adına ayrı bir kurban kesmesi, annesinin
adına ayrı bir kurban kesmesi gibi…

Bu
davranış, câizdir. Hanbelî âlimleri, bu kurbanın
sevabının ölmüş kimseye ulaşacağını ve
onun adına verilen sadakanın kendisine fayda vereceğine
kıyas edilerek kurbanın da ona fayda vereceğini belirtmişlerdir.
Fakat daha yerinde ve fazîletli olan, bunun terkedilmesidir. Çünkü bunun
hiçbir delili yoktur.

Bu
sebeple Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem-, âile halkından ölenlerin
hiçbirisi adına özel kurban kesmemiştir.Akrabaları
içerisinde en kıymetli olan amcası Hamza adına kurban
kesmemiştir. Kendisi hayatta iken ölen evlatlarından hiçbirisi
adınakurban
kesmemiştir.Hanımları arasında kendisine en sevimli gelen
Hatice için kurban kesmemiştir.

Nebi
-sallallahu aleyhi ve sellem-‘in döneminde sahâbeden hiç kimsenin
ölmüş akrabası adına kurban kestiği de rivâyet
olunmamıştır.

Bu konuda
detaylı bilgi için (36596)
nolu sorunun cevabına bakınız.