Ölünün, sırt üstü kabre konulmasının hükmü

Hamd,yalnızca Allah’adır.

Ölünün, sırt üstü kabre konulması câizdeğildir. Aksine yüzü kıbleye gelecek şekilde kabrekonulması gerekir.

Nitekim Umeyr b. Katâde’nin rivâyet ettiği hadiste, Nebi-sallallahu aleyhi ve sellem- Beytullah hakkında şöyle buyurmuştur:

… قِبْلَتِكُمْأَحْيَاءً وَأَمْوَاتًا. [ رواه أبوداود وحسنه الألباني في إرواء الغليل ]

“Beyt-i Haram (Beytullah)sizin, diri ve ölü (yani hayattaiken ibâdet edeceğiniz ve öldükten sonrada yüzünüzün döndürüleceği) kıblenizdir.” (Ebu Dâvud, hadis no: 2874. Elbânî,”İrvâu’l-Ğalîl”, c: 3, s: 154’de hadisin hasenolduğunu belirtmiştir.)

Ölünün kıbleye gelecek şekilde sağ tarafına kabrekonulması daha fazîletlidir. Ölü, sol tarafına gelecekşekilde kabre konulursa, câizdir. Fakat daha fazîletli olan terkedilmiş olur.

İbn-i Âbidin’in Haşiyesi’nde şöylegelmiştir:

“Ölünün yüzünü kıbleye çevirmek vâciptir ve sağtarafına gelecek şekilde olması gerekir.” (“İbn-iÂbidin Haşiyesi”, c: 2, s: 236)

İmam Nevevî -Allah ona rahmet etsin-şöyle demiştir:

“Ölünün, yüzü kıbleye gelecek şekilde kabrekonulması gerekir… Âlimler, ölünün sağ tarafınayatırılmasının müstehap olduğu konusunda ittifaketmişlerdir.Ölü, yüzü kıbleye gelecek şekilde ama soltarafına yatırılırsa, bu câizdir. Fakat daha fazîletliolana aykırı hareket edilmiş olur.”(“Şerhu’l-Muhezzeb”, c: 5, s: 258)

el-Merdâvî -Allah ona rahmet etsin-bu konuda şöyle demiştir:

“Ölünün, sağ tarafına gelecek şekilde lahdinekonulması müstehaptır. Bunda âlimler arasında hiçbirgörüş ayrılığı yoktur. Mezhebimizingörüşüne göre ölünün yüzünün kıbleye getirilmesivâciptir…” (“el-İnsâf”, c: 2, s: 546)

el-Behûtî -Allah ona rahmet etsin-şöyle demiştir:

“Ölünün, yüzü kıbleye gelecek şekilde kabreyatırılması gerekir. Çünkü Rasûlullah -sallallahu aleyhi vesellem- Kâbe hakkında şöylebuyurmuştur:

“Beyt-i Haram (Beytullah) sizin, diri ve ölü(yani hayatta iken ibâdet edeceğiniz veöldükten sonra da yüzünüzün döndürüleceği) kıblenizdir.”

Ayrıca bu; ilk müslümanlardan sonraki müslümanlara kadar, bütün müslümanlarınizlediği yoldur.” (“Dekâiku Uli’n-Nuhâ”, c: 1, s: 372)

Değerliâlim İbn-i Useymîn’e -Allah ona rahmet etsin-:

“Ölü, hangi tarafı üzerine kabrekonulmalıdır?” diye sorulmuş, bunun üzerine oşöyle cevap vermiştir:

“Ölünün, sağ tarafına gelecek şekilde kabrekonulması müstehaptır. Yüzü Kâbe’ye gelecek şekildekonulması ise, farzdır. Çünkü Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem- bu konuda şöyle buyurmuştur:

“Kâbe sizin, diri veölü (yani hayatta iken ibâdet edeceğiniz ve öldükten sonra dayüzünüzün döndürüleceği) kıblenizdir.”(“Mecmû’ Fetâvâ İbn-iUseymîn”, c: 17, s: 182)

Eğer ölü, yüzü kıble cihetinden başka bir tarafagelecek şekilde defnedilmişse, kabrin açılması ve yüzününkıble cihetine getirilmesi gerekir. Eğer ölünün defnedilmesininüzerinden uzun bir süre geçmiş ve bedeni değişmişse, kabriaçılmaz.

“Muğni’l-Muhtac” adlı kitapta şöylegelmiştir:

“Eğer ölünün yüzü, kıble cihetinden başka birtarafa gelecek şekilde konulmuş ve bedenideğişmemişse, kabrin açılması ve yüzünün kıblecihetine gelecek şekilde konulması gerekir.”(“Muğni’l-Muhtac”, c: 2, s: 35)

el-Merdâvî -Allah ona rahmet etsin-bu konuda şöyle demiştir:

“Mezhebe göre; eğer ölü, yüzü kıbledenbaşka bir tarafa gelecek şekilde kabre konulmuşsa, doğruolan görüşe göre kabrinin açılması gerekir.

İbn-i Akîl şöyle demiştir:

Ashâbımız dediler ki:

Ölünün kabri açılır. Ancak ölünün bedenininbölünüp parçalara ayrılmasından endişe edilirse, kabriaçılmaz.” (“el-İnsâf”)

Allah Teâlâen iyi bilendir.