Ölünün, sırt üstü kabre konulmasının hükmü

Hamd,
yalnızca Allah’adır.

Ölünün, sırt üstü kabre konulması câiz
değildir. Aksine yüzü kıbleye gelecek şekilde kabre
konulması gerekir.

Nitekim Umeyr b. Katâde’nin rivâyet ettiği hadiste, Nebi
-sallallahu aleyhi ve sellem- Beytullah hakkında şöyle buyurmuştur:

… قِبْلَتِكُمْ
أَحْيَاءً وَأَمْوَاتًا. [ رواه أبو
داود وحسنه الألباني في إرواء الغليل ]

“Beyt-i Haram (Beytullah)sizin, diri ve ölü (yani hayatta
iken ibâdet edeceğiniz ve öldükten sonra
da yüzünüzün döndürüleceği) kıblenizdir.” (Ebu Dâvud, hadis no: 2874. Elbânî,
“İrvâu’l-Ğalîl”, c: 3, s: 154’de hadisin hasen
olduğunu belirtmiştir.)

Ölünün kıbleye gelecek şekilde sağ tarafına kabre
konulması daha fazîletlidir. Ölü, sol tarafına gelecek
şekilde kabre konulursa, câizdir. Fakat daha fazîletli olan terk
edilmiş olur.

İbn-i Âbidin’in Haşiyesi’nde şöyle
gelmiştir:

“Ölünün yüzünü kıbleye çevirmek vâciptir ve sağ
tarafına gelecek şekilde olması gerekir.” (“İbn-i
Âbidin Haşiyesi”, c: 2, s: 236)

İmam Nevevî -Allah ona rahmet etsin-
şöyle demiştir:

“Ölünün, yüzü kıbleye gelecek şekilde kabre
konulması gerekir… Âlimler, ölünün sağ tarafına
yatırılmasının müstehap olduğu konusunda ittifak
etmişlerdir.Ölü, yüzü kıbleye gelecek şekilde ama sol
tarafına yatırılırsa, bu câizdir. Fakat daha fazîletli
olana aykırı hareket edilmiş olur.”
(“Şerhu’l-Muhezzeb”, c: 5, s: 258)

el-Merdâvî -Allah ona rahmet etsin-
bu konuda şöyle demiştir:

“Ölünün, sağ tarafına gelecek şekilde lahdine
konulması müstehaptır. Bunda âlimler arasında hiçbir
görüş ayrılığı yoktur. Mezhebimizin
görüşüne göre ölünün yüzünün kıbleye getirilmesi
vâciptir…” (“el-İnsâf”, c: 2, s: 546)

el-Behûtî -Allah ona rahmet etsin-
şöyle demiştir:

“Ölünün, yüzü kıbleye gelecek şekilde kabre
yatırılması gerekir. Çünkü
Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve
sellem- Kâbe hakkında şöyle
buyurmuştur:

“Beyt-i Haram (Beytullah) sizin, diri ve ölü
(yani hayatta iken ibâdet edeceğiniz ve
öldükten sonra da yüzünüzün döndürüleceği)
kıblenizdir.”

Ayrıca bu; ilk müslümanlardan sonraki müslümanlara kadar, bütün müslümanların
izlediği yoldur.” (“Dekâiku Uli’n-Nuhâ”, c: 1, s: 372)

Değerli
âlim İbn-i Useymîn’e -Allah ona rahmet etsin-:

“Ölü, hangi tarafı üzerine kabre
konulmalıdır?” diye sorulmuş, bunun üzerine o
şöyle cevap vermiştir:

“Ölünün, sağ tarafına gelecek şekilde kabre
konulması müstehaptır. Yüzü Kâbe’ye gelecek şekilde
konulması ise, farzdır. Çünkü
Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem- bu konuda şöyle buyurmuştur:

“Kâbe sizin, diri ve
ölü (yani hayatta iken ibâdet edeceğiniz ve öldükten sonra da
yüzünüzün döndürüleceği) kıblenizdir.”
(“Mecmû’ Fetâvâ İbn-i
Useymîn”, c: 17, s: 182)

Eğer ölü, yüzü kıble cihetinden başka bir tarafa
gelecek şekilde defnedilmişse, kabrin açılması ve yüzünün
kıble cihetine getirilmesi gerekir. Eğer ölünün defnedilmesinin
üzerinden uzun bir süre geçmiş ve bedeni değişmişse, kabri
açılmaz.

“Muğni’l-Muhtac” adlı kitapta şöyle
gelmiştir:

“Eğer ölünün yüzü, kıble cihetinden başka bir
tarafa gelecek şekilde konulmuş ve bedeni
değişmemişse, kabrin açılması ve yüzünün kıble
cihetine gelecek şekilde konulması gerekir.”
(“Muğni’l-Muhtac”, c: 2, s: 35)

el-Merdâvî -Allah ona rahmet etsin-
bu konuda şöyle demiştir:

“Mezhebe göre; eğer ölü, yüzü kıbleden
başka bir tarafa gelecek şekilde kabre konulmuşsa, doğru
olan görüşe göre kabrinin açılması gerekir.

İbn-i Akîl şöyle demiştir:

Ashâbımız dediler ki:

Ölünün kabri açılır. Ancak ölünün bedeninin
bölünüp parçalara ayrılmasından endişe edilirse, kabri
açılmaz.” (“el-İnsâf”)

Allah Teâlâ
en iyi bilendir.