Cenâze namazı kılan kimsenin, ölü için, Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-‘den gelen şekilde mi duâ etmesi gerekir, yoksa bu konuda belirli bir duâya bağlı kalmaksızın istediği şekilde duâ edebilir mi?
Cenâze namazında ölü için yapılması gereken belirli bir duâ var mıdır?
Soru: 157230
Allah'a hamdolsun ve peygamberine ve ailesine salat ve selam olsun.
Hamd, yalnızca Allah’adır.
Ölününcenâze namazını kılmaktan maksat; onun için duâ etmektir.
Nitekim Nebi-sallallahu aleyhi ve sellem-‘den cenâze namazında okunan duâlargelmiştir.
Buduâlardan bazıları şunlardır:
اَللَّهُمَّاغْفِرْ لَهُ وَارْحَمْهُ وَعَافِهِوَاعْفُ عَنْهُ، وَأَكْرِمْنُزُلَهُ، وَوَسِّعْ مُدْخَلَهُ، وَاغْسِلْهُبِالْمَاءِوَالثَّلْجِ وَالْبَرَدِ، وَنَقِّهِ مِنَ الْخَطَايَا كَمَا نَقَّيْتَالثَّوْبَ الْأَبْيَضَ مِنَ الدَّنَسِ، وَأَبْدِلْهُدَارًا خَيْرًا مِنْ دَارِهِ، وَأَهْلًا خَيْرًا مِنْ أَهْلِهِ، وَزَوْجًا خَيْرًامِنْ زَوْجِهِ ،وَأَدْخِلْهُ الْجَنَّةَ، وَقِهِفِتْنَةَ الْقَبْرِ وَعَذَابَ النَّارِ. [ رواهمسلم]
“Allahım! Onu bağışla ve onamerhamet et. Ona âfiyet ver ve onu affet. Onu hoş karşıla veyerini genişlet. Onu su, kar ve dolu ile yıka. Onu, beyaz elbiseninkirden temizlendiği gibi günahlardan temizle. Ona; yurdundandaha hayırlı bir yurt, âilesinden daha hayırlı bir âile,eşinden daha hayırlı bir eş ver. Onu cennete koy. Onu kabirazabından ve cehennem azabından koru.” (Müslim,hadis no: 963)
EbuHureyre’den -Allah ondan râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre, oşöyle demiştir:
صَلَّىرَسُولُ اللهِ صَلَّىاللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَلَى جِنَازَةٍ فَقَالَ: اَللَّهُمَّاغْفِرْ لِحَيِّنَا وَمَيِّتِنَاوَصَغِيرِنَا وَكَبِيرِنَا وَذَكَرِنَا وَأُنْثَانَاوَشَاهِدِنَا وَغَائِبِنَا،اَللَّهُمَّ مَنْ أَحْيَيْتَهُ مِنَّا فَأَحْيِهِ عَلَىالْإِيمَانِ، وَمَنْتَوَفَّيْتَهُ مِنَّا فَتَوَفَّهُ عَلَى الْإِسْلَامِ، اَللَّهُمَّلَا تَحْرِمْنَا أَجْرَهُ، وَلَا تُضِلَّنَا بَعْدَهُ. [ رواه أبو داود وصححهالألباني في سنن أبي داود ]
“Rasûlullah-sallallahu aleyhi ve sellem- bir cenâzenin namazını kılarkenşöyle duâ etti:
-Allahım!Dirimize ve ölümüze, küçüğümüze ve büyüğümüze, erkeğimizeve kadınımıza, hazır olanımıza veolmayanımıza mağfiret eyle.Allahım! Bizden kimiyaşatırsan, onu îmân üzere yaşat. Kimi de öldürürsen, onuİslâm üzere öldür.Allahım! Onunecrinden bizi mahrum etme ve bizi ondan sonra saptırma.” (Ebu Davud, hadis no: 3201. Elbânî,Sünen-i Ebî Davud’da hadisin sahih olduğunu belirtmiştir.)
Cenâzenamazını kılan kimsenin, Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem-‘dengelen bu duâları okuması daha fazîletlidir. Fakat bu duâlardanbaşka duâlar okursa, bunda günah yoktur. Zirâ Rasûlullah -sallallahualeyhi ve sellem-‘in şu emri buna delâlet etmektedir:
إِذَاصَلَّيْتُمْ عَلَى الْمَيِّتِ فَأَخْلِصُوا لَهُالدُّعَاءَ.[ رواه أبو داود، وحسنه الألباني في سنن أبي داود ]
“Ölününüzerine namaz kıldığınız (yani cenâze namazıkıldığınız) zaman, ona ihlasla duâ edin!” (EbuDavud, hadis no: 3199. Elbânî, Sünen-i Ebî Davud’da hadisin sahih olduğunubelirtmiştir.)
İmamŞevkânî -Allah ona rahmet etsin- şöyle demiştir:
“Buhadis, (cenâze namazında ölü için) bu duâlardan belirli birisiyle duâetmenin gerekli olmadığına delâlet etmektedir.”(“Neylu’l-Evtâr”, c: 4, s: 79)
İbn-iAbdilberr -Allah ona rahmet etsin- bu konuda şöyle demiştir:
“Ölüiçin duâ etmek, ona istiğfarda bulunmak ve duâ edenin, onunla ölüyerahmet ve bağışlanmasını ümit ettiğiaklından gelen sözüdür. Âlimlerin çoğunluğunagöre ölü için duâda belirli bir şey yoktur.”(“el-İstizkâr”, c: 3, s: 38)
el-Haccâvî-Allah ona rahmet etsin- bu konuda şöyle demiştir:
“(Cenâzenamazında) üçüncü tekbirden sonra aklına gelen en güzel duâlarla duâedebilir. Bu duâda herhangi bir sınırlama yoktur. Ama Rasûlullah-sallallahu aleyhi ve sellem-‘den gelen duâlarla duâ etmesi sünnettir.”(“el-İknâ'”, c: 1, s: 224)
Değerliâlim Abdulaziz b. Baz -Allah ona rahmet etsin- bu konuda şöyledemiştir:
“Bukonuda en fazîletli olan şu duâyı okumasıdır:
اَللَّهُمَّ اغْفِرْ لِحَيِّنَاوَمَيِّتِنَاوَصَغِيرِنَا وَكَبِيرِنَا وَذَكَرِنَا وَأُنْثَانَاوَشَاهِدِنَا وَغَائِبِنَا،اَللَّهُمَّ مَنْ أَحْيَيْتَهُ مِنَّا فَأَحْيِهِ عَلَىالْإِيمَانِ، وَمَنْتَوَفَّيْتَهُ مِنَّا فَتَوَفَّهُ عَلَى الْإِسْلَامِ، اَللَّهُمَّلَا تَحْرِمْنَا أَجْرَهُ، وَلَا تُضِلَّنَا بَعْدَهُ.
-Allahım!Dirimize ve ölümüze, küçüğümüze ve büyüğümüze, erkeğimizeve kadınımıza, hazır olanımıza veolmayanımıza mağfiret eyle.Allahım! Bizden kimi yaşatırsan,onu îmân üzere yaşat. Kimi de öldürürsen, onu İslâm üzereöldür.Allahım! Onun ecrinden bizi mahrum etmeve bizi ondan sonra saptırma.
Çünkübütün bu duâlar, Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem-‘den sahih olarakgelmiştir. Eğer ölü için başka duâlarla duâ ederse, bundabir sakınca yoktur.” (“Mecmû’ Fetâvâ İbn-i Baz”, c:13, s: 142)
Değerliâlim Muhammed b. Salih el-Useymîn -Allah ona rahmet etsin- bu konudaşöyle demiştir:
“(Cenâzenamazı kılan kimse) biliyorsa, Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem-‘dengelen duâlarla duâ etmelidir. Eğer bilmiyorsa, hangi duâ ile duâ ederse,câizdir. Fakat ölü için duâ ederken ihlasla duâ etmelidir.”(“eş,Şerhu’l-Mumti'”, c: 5, s: 154)
Allah Teâlâ en iyi bilendir.
Kaynak:
İslam Soru-Cevap Sitesi