Bazı insanlar, hayatta iken kendi elleriyle kabirlerini kazımaktadırlar.
Bir insanın böyle yapması meşrû mudur?
Bazı insanların hayatta iken kabirlerini kazımaları (hazırlamaları)
Soru: 157919
Allah'a hamdolsun ve peygamberine ve ailesine salat ve selam olsun.
Hamd,yalnızca Allah’adır.
Birinsanın, hiç kimsenin mülkü sayılmayan umumi kabristanda kendikabrini kazıması câiz değildir. Çünkü budavranış, başkasının hakkına engel olmak, onusıkıştırmak ve hakkını kısıtlamaktır.Fakat kabristan, kendi mülkü (yani âile kabristanı) ise, bunda birsakınca yoktur.
el-Hattâber-Ruaynî -Allah ona rahmet etsin- bu konuda şöyle demiştir:
“el-Medhalyazarı şöyle demiştir: Bir insanın, öldüğüzaman orada defnedilsin diye kendi kabrini kazıma hakkı yoktur. Çünkübu davranış, başkasına engel olmaktır. Kendisindenönce ölen kimse, oraya daha lâyıktır. Eğer orasıkendi mülkü ise, bu câizdir. Çünkü (kendi malı olduğu için)orayı gasbetmiş sayılmaz. Ayrıca böyle yapması(kabrini kazıması), kazıyan kimse için bir ibret ve âhiretihatırlatma sözkonusudur…” (“Mevâhibu’l-Celîl ŞerhMuhtasar-ı Halil”, c: 2, s: 246)
Mansur b.Yunus el-Behûtî -Allah ona rahmet etsin- şöyle demiştir:
“İhtiyaçtan(yani definden) önce herkes için sebil olan kabristanda kabir kazımakharamdır.Tıpkı ileride ölecek olan birisinin defnedilmekiçin kendisine kabir edinmesi gibi. İbn-i Cevzî böylezikretmiştir.” (“Keşşâfu’l-Kınâ'”, c; 2, s:246)
el-Hatîbeş-Şerbînî -Allah ona rahmet etsin- şöyle demiştir:
“Birkimse, sebil olan kabristanda kabir kazırsa, burası ona aitdeğildir. Zirâ kabristanda öncelik, defnedilecek kimsenindir,kazıyan kimsenin değil…” (“Muğni’l-Muhtâc”, c:3, s: 502)
Değerliâlim Muhammed b. Salih el-Useymîn’e -Allah ona rahmet etsin-, bazıinsanların hayatta iken kendilerine kabir kazımalarıhakkında sorulmuş,b unun üzerine o şöyle cevapvermişltir:
“Birkimsenin ölümden önce kendisine kabir kazıması, eğersebil olan kabristanda ise, bu câiz değildir. Çünkü budavranış, burayı işgal etmek ve başkasınındefnedilmesine engel olmaktır. Bu kimse belki bu beldede ölmeyebilir.Yokeğer kabristan sebil (umumî) değil ise, bunda bir sakıncayoktur.
NitekimÂişe -Allah ondan râzı olsun- evini kendisi için kabir olarakhazırlamış, sonra Ömer’i -Allah ondan râzı olsun-kendi nefsine tercih ederek onun burada defnedilmesine izinvermiştir.” (“Mecmû’ Fetâvâ İbn-i Useymîn”, c: 17, s:78)
Allah Teâlâen iyi bilendir.
Kaynak:
İslam Soru-Cevap Sitesi