(Kıyâmet günü) kabirlerde olanlar yeniden diriltildiklerinde:
قَالُوا يَا وَيْلَنَا مَنْ بَعَثَنَا مِنْ مَرْقَدِنَا هَذَا مَا وَعَدَ الرَّحْمَنُ وَصَدَقَ الْمُرْسَلُونَ [ سورة يس الآية: ٥٢ ]
“(Yeniden dirilişi inkâr edenler pişmanlık içerisinde) bize yazıklar olsun! Bizi kabirlerimizden kim kaldırdı (çıkardı)? derler. (Onlara cevap olarak:) Bu, Rahmân’ın vadettiği ve doğru sözlü elçilerin haber verdikleri şeydir (yeniden diriliştir) derler.” (Yâsin Sûresi: 52)
Âyette geçen “merkad”; emîn ve rahatlık veren yer anlamına gelmektedir. O halde bu âyet ile kabir azabı hakkında konuşan hadislerin arasını nasıl bulabiliriz?
Kabirlerden kalkmak (çıkmak) ifâdesi, kabir azabının olmadığı anlamına gelmez
Soru: 195920
Allah'a hamdolsun ve peygamberine ve ailesine salat ve selam olsun.
Hamd,yalnızca Allah’adır.
Birincisi:
Kabirazabı, Kur’an, sünnet ve ehl-i sünnet ve’l-cemaatin oybirliğiylesâbittir. Kabir azabı, hem bedene, hem de ruha isâbet eder.
Bu konudadaha detaylı bilgi için (10547) nolu sorunun cevabınabakabilirsiniz.
İkincisi:
“Merkad”kelimesinin aslı; Arapçada yatak, döşek anlamına gelir.
Lisânu’l-Arabadlı kitapta şöyle gelmiştir:
“Merkad,muddaca’ (yatak, döşek) demektir.” (“Lisânu’l-Arab”,c: 3, s: 183)
İbn-iÂşûr şöyle demiştir:
“Merkad;uyuma ve dinlenme yeridir. Rekâd’in hakikati ise, uykudur. Rekâd, uyuyankimsenin hâline benzediği için, ölüm ve kabirde uyumaya rekaddenmiştir.” (“et-Tahriru ve’t-Tenvîr”, c: 22, s: 245)
Âyettezikredilen ile Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem-‘den kabir azabıhakkında sâbit olan hadisler arasında hiçbir zıtlık veçelişki yoktur. Zirâ Allah -azze ve celle- şöylebuyurmaktadır:
وَنُفِخَفِي الصُّورِ فَإِذَا هُمْ مِنَ الأجْدَاثِ إِلَى رَبِّهِمْ يَنْسِلُونَ * قَالُوايَا وَيْلَنَا مَنْ بَعَثَنَا مِنْ مَرْقَدِنَا هَذَا مَا وَعَدَالرَّحْمَنُوَصَدَقَ الْمُرْسَلُونَ * إِنْ كَانَتْ إِلا صَيْحَةً وَاحِدَةًفَإِذَاهُمْ جَمِيعٌ لَدَيْنَا مُحْضَرُونَ * فَالْيَوْمَ لا تُظْلَمُ نَفْسٌشَيْئًاوَلا تُجْزَوْنَ إِلا مَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ [ سورة يس الآيات: 51-54 ]
“Sur’a (ikinci defa) üflenince, bir debakarsın, (ruhları bedenlerineiâde edilerek) kabirlerden çıkmış,Rablerine doğru akın akın gitmektedirler.(Yeniden dirilişi inkâr edenlerpişmanlık içerisinde) bize yazıklar olsun! Bizikabirlerimizden kim kaldırdı (çıkardı)? derler. (Onlaracevap olarak:) Bu, Rahmân’ın vadettiği ve doğru sözlü elçilerin haber verdikleri şeydir (yeniden diriliştir) derler. O (kabirlerden diriliş),yalnızca bir tek Sayha’dan(Sûr’a üflemekten) başkası değildir. Bir debakarsın, (hesap ve cezâ için) hepsibirden toplanıp huzurumuza çıkarılmışlardır.İşte bugün hiç kimseye zulmedilmez ve(dünyada) yapmış olduğunuzşeylerden başkasıyla karşılık görmeyeceksiniz.”(Yâsin Sûresi: 51-54)
Allah Subhânehuve Teâlâ, yeniden diriliş, hesaba duruş ve kabirlerden kalkışiçin Sûr’a üflenmesini emrettiği zaman, âhiret gününü, yenidendirilişi ve hesabı inkâr edenler, yalanladıkları şeyigördüklerinde şöyle derler:
… يَا وَيْلَنَا مَنْ بَعَثَنَا مِنْمَرْقَدِنَا … [ سورة يس الآية: ٥٢ ]
“…bize yazıklar olsun! Bizikabirlerimizden kim kaldırdı (çıkardı)?” (YâsinSûresi: 52)
(Âhiret gününü ve yeniden dirilişi inkâr edenlerin),kabirlerini “merkad” olarak ifâde etmeleri, “kabirlerinde azapgörmediler” anlamına gelmez. Aksine böyle ifâde etmeleri,kıyâmet günü ile mahşerin dehşetini gördükleri içinakılları başlarından gitmiş olması ve korkuyakapılmaları sebebiyledir. Öyle ki gördükleri kabirazabı, kıyâmet gününün dehşeti ve sonrasındaki azabınbüyüklüğü karşısında onlar için bir yatak vedöşek gibi olmuştur.
İbn-iKesîr -Allah ona rahmet etsin- bu konuda şöyle demiştir:
“Bu,onların kabirlerinde gördükleri azabın olmadığıanlamına gelmez. Çünkü kabir azabı, onlar için kabirhayatından sonraki merhaleye göre döşekte uyumak gibidir.”(“İbn-i Kesîr Tefsîri”, c: 6, s: 581)
İmamŞevkânî -Allah ona rahmet etsin- bu konuda şöyle demiştir:
“(Âhiretgününü ve yeniden dirilişi inkâr edenler) Kıyâmet gününün dehşetinigözleri ile görmeleri ve korkuya kapılmaları sebebiyleakılları başlarından gittiği için kendileriniuykudaymış gibi zannederler.” (“Fethu’l-Kadîr”, c: 4,s: 531)
Allah Teâlâen iyi bilendir.
Kaynak:
İslam Soru-Cevap Sitesi
İlgili konular