Kaçırılan namazlar nasıl kaza edilir?

Birincisi: Mazeretsiz bir şekilde Müslümanın namazını geciktirmesi caiz değildir. Zira yüce Allah şöyle buyurdu: “…..Namaz mü'minlerin üzerine belli vakitlerde yerine getirilmek üzere farz kılınmıştır.” Nisa/103

Namazın geciktirilmesine mazeret olarak kabul edilen durumlar, uyku ve unutkanlık gibi durumlardır: Zira Enes bin Malik Radiyallahu anhu’da rivayet edildiğine göre Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle dedi: “Her kim bir namazı uyku sebebiyle kılmaz, yahut unutur da kılamazsa hatırladığı zaman o namazı kılsın; hatırladığı vakit, kaçırdığı namazın vaktidir.” Muslim/684

iş yapmak, ders çalışmak veya her hangi bir meşgale; namazı vaktinden sonra kılınmasını mazeret olamaz. Yüce Allah namazı vaktinde kılanları şöyle övmüştür: “Nice adamlar vardır ki, ne bir ticaret, ne de bir alış-veriş, Allah'ı anmaktan (O'na ibadet etmekten ve emirlerine bağlanmaktan), namazı gereği üzere kılmaktan ve zekât vermekten kendilerini alıkoymaz. Onlar, öyle bir günden (kıyametten) korkarlar ki, o günde kalbler ve gözler korkudan halden hale döner kıvranır..” Nur/37

İkincisi: Her kim namaz vakti geçinceye kadar mazeretsiz olarak namazı kılmazsa; Allah’a isyan etmiş olur. Zira bu masiyet büyük günahlardan sayılır. Bunun üzerine Allah’a tövbe edip bir daha namazı kaçırmamak için söz vermesi gerekir. Bu durumda namazı kaza etmesi ona fayda vermez çünkü mazeretsiz bir şekilde namazı terk etmiştir. Bunu telafi etmek için bolca nafile namazları kılması tavsiye edilir. Umulur ki bu nafileler aksattığı namazları telafi eder ve tamamlar.

Uyku veya unutkanlık gibi sebeplerden dolayı namazını kaçıran ise mazereti kalkar kalkmaz hemen namazını kılması gerekir. Nitekim Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle buyurdu: “Her kim bir namazı unutursa hatırladığı anda kılsın, çünkü bundan başka bir kefareti yoktur.” (Muslim)

Namazı normal vaktinde kılındığı gibi kılınır, kaza namazında namazın şeklini değiştirmek, namazın rekat sayısına ekleme veya eksiltme söz konusu değildir.

Ebu Katede Radiyallahu anhu’dan rivayet edildiğine göre “Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem ve sahabeler bir yolculukta güneş çıkıncaya kadar uyduda kalırlar. Daha sonra Bilal, namaz için ezan okudu. Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem iki rekat namaz kıldı, daha sonra öğlen namazını her zaman kıldığı gibi kıldı” (Muslim)

Alimlerde geçerli kural şudur: Kaza, eda olan eylemin aynısıdır. (yani kaza namazı aynı eda namazı gibi kılınır)

En iyisini Allah bilir.