Çocuğun Korkusuyla Baş Etmek

Çocuk psikologları, bir yaşındaki bir bebeğin; aninden çıkan bir seste, aniden bir şeyin düşmesi veya benzer bir şey olduğunda korku belirtileri gösterebileceğini söylerler. Bebekler yaklaşık olarak altı aylık olmalarından itibaren yabancılardan korkmaya başlarlar. Üç yaşındaki bir çocuk ise hayvanlardan, arabalardan, uçurumlardan, sudan ve bunun gibi pek çok şeyden korkabilir.

Genel olarak, kızların korkma belirtileri erkeklere göre daha yüksektir. Aynı zamanda çocuğun hayal gücünün yoğunluğuna bağlı olarak korkunun şiddeti de değişmektedir.

çocuklarda korkunun artmasına neden olan faktörler ve nedenler vardır. Bunlardan bazıları şunlardır:

• -Annenin çocuğu hayaletlerle, hortlaklarla, askerlerle, karanlıkla, cinlerle veya garip yaratıklarla korkutması. vb.
• Ebeveynlerin çocuğu aşırı şımartması, çocuk için aşırı kaygılanması ve çocuğa aşırı hassasiyet göstermesi.
• Bir çocuğu izole edilerek, içine kapanık ve evin duvarları arasında korunaklı bir şekilde yetiştirmek.
• -Cinler ve cadılarla ilgili kurgusal hikayeler anlatmak. Bunların dışında diğer nedenler.
• Çocuk, gözlemleyerek öğrenme yoluyla ebeveynlerinin korkularını kapma konusunda güçlü bir yatkınlık gösterebilir. Bu şekilde edinilen korkuların özelliği uzun ömürlü olmalarıdır. Bu nedenle iyi bir rol model, çocuğun korkmamasını sağlayacak şekilde yetiştirilmesinde büyük rol oynar. Burada gerekli olan rol modeli, tüm farklı durumlarda cesur olan bir rol modelidir. Aynı şekilde zarar vermeyen hayvanlardan ve -statüleri ne kadar yüksek olursa olsun- bireylere hakkı söylemekten korkmamaktır. Ve genel olarak gereksiz yere endişe duyulmamalıdır ve korkulmamalıdır.

Çocuklarda korku sorununu tedavi etmek için ebeveynlerin birçok şeye dikkat etmesi gerekir. Bunlardan bazıları şöyledir:

• Onu küçük yaştan itibaren Allah’a inanacak, O’na ibadet edecek ve her türlü sıkıntı ve dehşet anında Allah’a sığınacak şekilde yetiştirmek gerekir.
• Onlara eylem özgürlüğü vermek, sorumluluk vermek ve gelişimlerine göre bir şeyler yaptırmak gerekir.
• Çocuğu; özellikle ağlarken hortlaklar, yırtıcı hayvanlar, haydutlar, cinler ve şeytanlarla korkutmamak gerekir. Çocuğun cesur olması, “Güçlü bir mümin, Allah katında zayıf bir müminden daha hayırlı ve daha sevimlidir.” Hadisinde ifade edilen hayırlı ve sevimli sıfatı kapsamındadır.  (Muslim No. 2664).
• Erken yaşlardan itibaren başkalarıyla sosyalleşmelerini sağlamak gerekir. Aynı şekilde bu kişilerle tanışmasına ve onları tanımasına izin vermek gerekir ki tanıştığı ve tanıdığı herkesin sevgi, şefkat ve saygı duygusu olduğunu kalbinde ve ruhunda hissedebilsin.

Psikologların ve eğitimcilerin tavsiye ettiği şeyler arasında: Çocuk, kendisini korkutan nesneyi tanıma fırsatına sahip olmalıdır. Eğer karanlıktan korkuyorsa, ışığı kapatıp açarak oynamasında bir sakınca yoktur. Aynı şekilde sudan korkuyorsa bir kapsa suyla oynamasında sakınca yoktur..

• Cesur ve kahraman olması için ona selefin kahramanca tutumlarını öğretmek ve sahabe hanımların ahlakı ile onu terbiye etmek gerekir.

Bir çocuğun korkusu kaygıysa, bunun nedeni birbiriyle ilişkili birçok faktörden meydana gelmiş olabilir.  Nebebi Sünneti bu problemi çözmüştür. Bu olumsuzluk aşağıdaki faktörlerden gelmiş olabilir:

• Çocuğa kaldıramayacağı kadar ağır yük yüklemek: Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem ise şöyle buyurmaktadır: “Küçüklerimize merhamet etmeyen, büyüklerimize saygı göstermeyen bizden değildir.” (Ebu Davud No. 4943, Tirmizi No. 1921 ve Sahih-i Cami Lil-Elbani No. 5444)
• Başarı gereksinimlerini karşılamada yetersizlik: Ali r.h, şöyle dediği rivayet edilmiştir: ( Resûlullah’ın sallallahu aleyhi ve sellem Saad’dan başkasına ‘Anam babam sana feda olsun’ dediğini işitmedim. Sanırım Uhud savaşıydı.) (Buhari no. 6184 ve Müslim no. 2411.). Bu, çocukları ulaşabilecekleri her düzeydeki performansa teşvik etmek için babalara yönelik çocuklarına daha fazla ilgi göstermeleri için bir talimattır.
• Fiziksel cezalandırmada aşırıya gitmek ve şiddet göstermek: Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem ise şöyle buyurmaktadır: “Bir kimse yumuşak davranmaktan mahrum ise hayrın tamamından mahrumdur.” (Müslim, no. 2292.).
• Karı koca arasındaki uyumsuzluk, annenin çalışması veya işten memnuniyetsizlik gibi ebeveynlerin öfkelerini çocuklarından çıkarmalarına neden olan zor yaşam koşulları: Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem ise şöyle buyurmaktadır: ‘Pehlivan (güreş meydanlarında başkalarını) yenen değildir. Asıl pehlivan kızgınlık anında nefsine hakim olan kimsedir.’(Buhari No. 6116.)

Son olarak şuna dikkat etmek isteriz. Bu; bir çocuğun asla korkmaması gerektiği anlamına gelmez, korku bazı durumlarda gereklidir. Çünkü korku çocuğun hayatta kalmasını sağlar. Aynı zamanda çocuğun Allah’tan, insanlara zarar vermekten, suç işlemekten vb. korkması gerekir. Ayrıca bu korkunun abartılmamış normal bir korku olması gerekir.

En iyisini Allah bilir.