Programcı olarak çalışmaktayım. Bir müşteri benden kendisi için spor bahisleri haberlerini bir web sitesinden Telegram’daki iletişim gruplarına aktaran bir program hazırlamamı istedi. Ona bu bahislerin işleyişini sordum ve o da bana bunların kumardan farklı olduğunu söyledi. Bu türde para kaybı olmadığı için program en son bahisleri aktarıyor -ben bu işlerden pek anlamıyorum- ve maç türlerini kontrol eden müşteridir. Oyunları arasında okçuluk da mevcuttur. Bu işin hükmü nedir? Spor dalında bahis oynamak caiz olmadığı için haram mı sayılır?
Spor Bahisleriyle İlgili Programlama Yapmanın Hükmü
Soru: 334296
Allah'a hamdolsun ve peygamberine ve ailesine salat ve selam olsun.
Spor bahisleri şu anlama gelir: Bir grup insanın belirli bir maçın veya yarışın galibi hakkında yaptığı tahminlerdir. Bu bahisler; ister paralı, ister ödüllü, ister ücretsiz olsun aşağıdaki sebepler nedeniyle haramdır:
1- Yalan tahminler olup sonucun umduğu gibi olacağını nereden bilebilir?
2- Kaybedenden alınan para veya ödül karşılığında ise kumar olup haramdır. Şayet ödül üçüncü bir kişiden alınıyorsa alınması caiz olmayan bir şeyin bedelini almaktır. Zira bedel veya ödül; at, deve ve ok yarışlarında veya bunlara ilhak edilen, İslam dinini yaymaya destek olan Kur’an, Hadis ve Fıkıh yarışmaları gibi yarışmalarında verilebilir.
Ebu Hureyre r.a’dan rivayet edildiğine göre Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle dedi: “Yarış ödülü yalnız deve ve at koşusunda bir de ok atma yarışmasında vardır.” (Ebu Davud 2574, Tirmizî 1700, İbn Mâce 2878)
“El Hattabi şöyle dedi: “Yarışmada ödül alınması ancak deve ve at yarışında veya bu anlamda savaş araç gereçlerinde caiz olur. Çünkü bu tür uygulamalarda cihada teşvik vardır.” (Haşiye el Sindi ala sünen İbn Mâce 2/206)
İbn Kayyım Rahimehullah, El Furusiye s. 318’de şöyle dedi: On birinci mesele: Kur’an, Hadis, Fıkıh vb. faydalı konularda bedelli yarışmalar caiz mi?
Maliki, Hanbeli ve Şafii mezhebine göre caiz değildir ancak Ebu Hanife ve şeyhimize göre caizdir. İbn Abdulber Şafii’den nakletmiş ve güreş yüzmeden daha evladır. Zira bu konularda bedelli müsabakaları caiz gören bilimsel konularda yarışmaların caiz olması evladır. Ebu Bekir Kureyş kafirleriyle bahse girmiş ve anlattığı haberin doğruluğunu savunmuştur. Ayrıca bu konuyu neshedecek bir delil yoktur. Ebu Bekir kumar haram olduktan sonra kazandığı ödülü almıştır. Din ilim ve cihadla ayakta durur. Savaş aletleriyle müsabaka caiz olduğuna göre ilimle olması daha evladır. Tercihli görüş budur.
El Mevsua el Fıkhiye 23/171 şöyle geçmektedir:
Muhatara/Bahis: İki şahıs veya iki grubun bir şeyin olması veya olmaması üzerine bahse/iddiaya girmeleridir. Örnek: “Yarın yağmur yağarsa sana bu kadar vereceğim, yağmazsa sen bana bu kadar vereceksin.”
Bu anlamda bahis, alimlerin ittifakıyla haramdır. Nitekim bu haram olan kumarın bir çeşididir.
Daimî Fetva Kurulu 15/239 bölümünde şöyle geçmektedir:
Soru: İddiaya girmenin hükmü nedir? Şayet iddiaya girmek bir taraftan ise (Örnek: “Şayet konu bu şekilde sonuçlanırsa size şunu ısmarlayacağım.”) bunun hükmü nedir?
Cevap:
Şeriatın istisna ettiği konular hariç para ile iddiaya girmek caiz değildir. İstisna sadece at, deve ve okçuluk yarışlarını kapsar. Bunun dışında bahislerde para almak caiz değildir. Çünkü haksız kazanç ve haram olan kumar sayılmaktadır.
Ancak bir şahıs: “Şayet konu bu şekilde sonuçlanırsa size bunu vereceğim.” derse bu, söz verme hükmünde olup imkân dahilinde sözü yerine getirmesi meşrudur. Muvaffakiyet Allah’tandır. Muhammed’e salat ve selam olsun.
(Bekir bin Abdullah Ebu Zeyd, Salih bin Fevzan el Fevzan, Abdulaziz bin Abdullah Al Şeyh, Abdulaziz bin Abdullah b. Baz)
Şeyh b. Baz’a şöyle soruldu:
Bazı insanlar kendi aralarında şu şekilde iddiaya girerler: “Şöyle olursa sana şu kadar vereceğim, aksi takdirde sen vereceksin. Buna bahis denir. Helal mi haram mı?”
Cevap:
Bu helal değildir. Bilakis haramdır. Bu iddia kumar türlerindendir. Yüce Allah şöyle dedi:
“Ey iman edenler; içki, kumar, dikili taşlar ve fal okları ancak şeytanın işlerinden olan pisliklerdir. Öyleyse bunlardan kaçının; umulur ki kurtuluşa erersiniz.” (Maide 90)
İlimde müsabakalar bahis konusuna girmez. Cuâle hükmündedir. Örnek: “Her kim Kur’an ve sünnetten veya şu konudan şunu öğrenirse ona şu kadar ödül vardır.” Bu konu cuâle ve ücret hükmüne girer. Bu konu hayra teşvik olup haram konulara girmez. (Fetava Nurun Ala Derb 19/300)
Özetle: Bu tür bahislerde para veya bir bedeli vermek caiz değildir. Veren kişi yarışmacılardan birisi veya üçüncü taraf olsun hüküm aynıdır.
Bedelsiz olsa bile tahminin doğruluğu üzerine bahse girmek caiz değildir. Çünkü gaybî konuları bildiğini iddia etmeye girer.
Not: At, deve ve okçuluk yarışlarından maksat iki kişinin atlarına binip yarış yapmaları veya ok atmalarıdır. Ancak kazanan kişi üzerine iddiaya girmek caiz değildir.
En iyisini Allah bilir.
Kaynak:
İslam Soru-Cevap Sitesi