İhramlı kimsenin, ihramın yasaklarından birisini unutarak veya haram olduğunu bilmeyerek işlemesinin hükmü nedir?
Unutarak veya bilmeyerek ihramın yasaklarından birisini işleyen kimse
Soru: 36522
Allah'a hamdolsun ve peygamberine ve ailesine salat ve selam olsun.
Hamd, yalnızca Allah’adır.
Değerli âlim Muhammed b. Salih el-Useymîn -Allah ona rahmet etsin- bu konuda şöyledemiştir:
“İhramlı kimse, ihramınyasaklarından birisini unutarak veya bilmeyerek işlerse, kendisinebir şey gerekmez. Fakat özür (unutkanlık veya hükmü bilmemeözrü) ortadan kalkar kalkmaz, o yasağı çiğnemekten hemen vazgeçmesigerekir. Bu konuda unutan ve hükmünü bilmeyen kimseye ihramınyasaklarının hükmünün hatırlatılması gerekir.
Bunun örneği:
Bir kimse, ihramlı olduğu halde unutarakdikişli elbise giyerse, kendisine bir şey gerekmez. Fakat kendisinehatırlatıldığı andan itibaren bu dikişli elbiseyihemen çıkarması gerekir.
Yine bir kimse, (ihrama girerken) külotunu üzerindeunutarak ihrama girer de niyet edip telbiye getirdikten sonra hatırlarsa,külotunu hemen çıkarması gerekir. Bundan dolayı kendisine birşey gerekmez. Aynı şekilde bunu bilmeyerek işleyen kimseyede bir şey gerekmez.
Örneğin: haram olanın, sadece dikişlielbise olması gerektiğini zannederek dikişsiz bir fanilagiyerse, kendisine bir şey gerekmez. Fakat fanila dikişsiz olsa bile,yasak olan elbise türü olduğu kendisine açıklandığızaman onu hemen çıkarması gerekir.
İhramın bütün yasakları konusunda genelkâide şudur:
Bir kimse, ihramın yasaklarından birisiniunutarak veya bilmeyerek veyahut da zorlandığı içinişlerse, kendisine bir şey gerekmez.
Bu konudaki delil, Allah Teâlâ’nın şusözüdür:
…رَبَّنَا لاَ تُؤَاخِذْنَا إِنْنَسِينَا أَوْ أَخْطَأْنَا… [ سورة البقرة منالآية: 286]
“Rabbimiz! Unutur veya hataedersek, bizi sorumlu tutma.” (Bakara Sûresi: 286)
Bu söz üzerineAllah Teâlâ (kudsî hadiste) şöyle buyurmuştur:
“Nitekimöyle yaptım (sorumlututmadım)”.
Yine Allah Teâlâşöyle buyurmuştur:
… وَلَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌفِيمَا أَخْطَأْتُمْ بِهِ وَلَكِنْ مَا تَعَمَّدَتْ قُلُوبُكُمْ وَكَانَ اللهُغَفُوراً رَّحِيماً [ سورة الأحزابمن الآية: 5 ]
“Bununlaberaber hata ettiklerinizde üzerinize bir günah yoktur. Fakat kalplerinizinkasdettiğinde vardır.Allah, çok bağışlayıcıve çok merhamet edicidir.” (AhzâbSûresi: 5)
İhramın yasaklarından olan avhakkında ise şöyle buyurmuştur:
يَا أَيُّهَاالَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تَقْتُلُواْ الصَّيْدَ وَأَنتُمْ حُرُمٌ وَمَنْ قَتَلَهُمِنْكُمْ مُّتَعَمِّداً فَجَزَاءٌ مِثْلُ مَا قَتَلَ مِنَ النَّعَمِ يَحْكُمُ بِهِذَوَا عَدْلٍ مِنْكُمْ هَدْياً بَالِغَ الْكَعْبَةِ أَوْ كَفَّارَةٌ طَعَامُمَسَاكِينَ أَو عَدْلُ ذَلِكَ صِيَاماً لِيَذُوقَ وَبَالَ أَمْرِهِ عَفَا اللهَ عَمَّاسَلَف وَمَنْ عَادَ فَيَنتَقِمُ اللهُ مِنْهُ وَا للهُ عَزِيزٌ ذُو انْتِقَامٍ [ سورة المائدة الآية: 95 ]
“Ey îmân edenler! Sizihramlı iken av öldürmeyin. İçinizden her kim onu bilereköldürürse, öldürdüğü o hayvanın benzeri bir cezavardır ki, Kâbe’ye ulaşmış bir kurbanlık olmak üzere,buna içinizden âdil iki kişi hükmedecektir. Yahut düşkünlere yemekyedirmek şeklinde keffaret veya onun dengi oruç tutmaktır.Ta kiyaptığının vebalini tatmış olsun. Allah,geçmiştekileri affetmiştir.Kim de sonradan böyle yaparsa; Allah,ondan intikamını alır.Allah, Aziz’dir, İntikamsahibidir.” (Mâide Sûresi: 95)
İhramın yasakları olan dikişlielbise giymek, güzel koku sürünmek, av öldürmek veya başıtıraş etmek arasında hiçbir fark yoktur. Bazı âlimlerihramın yasakları arasında fark olduğunu söylese bile,bu konuda doğru olan görüş; hiçbir farkınolmamasıdır.Çünkü ihramın bu yasakları, bilmemezlik,unutkanlık ve zorlama (ikrah) gibi durumlarda insanın mazurgörüldüğü durumdur.”
Kaynak:
İslâm rükünleri ile ilgili fetvâlar; s: 536-537