İsa Mesih -aleyhisselâm-‘ın hayatı ve ölümü hakkında karmaşık gibi görünen âyetlere cevap

Hamd, yalnızca Allah’adır.

Öncelikle dînin konusunda soru sormaya ve Allah
Teâlâ’nın kitabı Kur’an-ı Kerim’in tefsiri hakkında bilgili
olmaya gayret etmenden dolayı sana teşekkür ederiz. Allah Teâlâ’dan,
bize ve size faydalı ilim nasip etmesini dileriz.

Allah Teâlâ’nın:

وَالسَّلَامُ عَلَيَّ يَوْمَ وُلِدْتُ
وَيَوْمَ أَمُوتُ وَيَوْمَ أُبْعَثُ حَيّاً[ سورة مريم
الآية: ٣٣ ]

“Doğduğum
gün, öleceğim gün ve (kıyâmet günü)
tekrar diriltileceğim günde (Allah tarafından) bana güven verilmiştir.” ^[1]

Sözünü, İbn-i Cerîr et-Taberî -Allah ona rahmet
etsin- şöyle tefsir etmiştir:

“Allah Teâlâ’nın:

وَالسَّلَامُ عَلَيَّ يَوْمَ وُلِدْتُ
وَيَوْمَ أَمُوتُ وَيَوْمَ أُبْعَثُ حَيّاً[ سورة مريم
الآية: ٣٣ ]

“Doğduğum
günde, dünyaya gelen çocuklara doğum sırasında şeytan ve
askerlerinin dürtüleriyle onlara dokundukları şeylerden (şeytanın şerrinden) ^[2]
ve öleceğim gündeölümün
dehşetinden Allah tarafından bana güven verilecektir. Kıyâmet
günü tekrar diriltileceğim günde de, görmeleriyle birlikte
insanların korku ve dehşete kapılacakları o günde ben
korkudan emîn olacağım.” ^[3]

Kurtubî -Allah ona rahmet etsin- de şöyle
demiştir:

وَالسَّلَامُ عَلَيَّ…

“Yani Allah
Teâlâ’dan bana selâmet verilecektir.”

ez-Zeccâc şöyle demiştir:

“Allah Teâlâ bundan
önceki âyette ‘Selâm’ lafzını, elif ve lâmsız zikretmiş,
ama ikinci âyette elif ve lâm ile zikretmesi daha güzel olmuştur.”

… يَوْمَ وُلِدْتُ…

“Yani dünyada iken doğduğum günde
şeytanın vesvesesinden…”

… وَيَوْمَ أَمُوتُ …

“Yani
öldükten sonra kabre konulacağım günde…”

… وَيَوْمَ أُبْعَثُ حَيّاً

“Yani
âhirette tekrar diriltileceğim günde ….”

Çünkü İsa
-aleyhiseelâm- için şu üç durum vardır:

Dünyada hayattadır,
kabirde ölüdür ve âhirette yeniden diriltilecektir. O, bütün bu hallerinde
emniyet ve güven içinde olacaktır.” ^[4]

Yukarıda zikredilen müfessirlerin
görüşlerinden anlaşılan, Allah Teâlâ’nın:

… وَيَوْمَ أَمُوتُ…

“…ve
öleceğim günde…”

Sözünün
anlamı; İsa -aleyhisselâm- ölmüştür anlamında
değildir. Bunun anlamı; o ölürken -hadislerde sâbit olduğu
üzere o yeryüzüne indikten ve Deccâl’i öldürdükten sonra- Allah Teâlâ’ya
îmânsız ölmekten kurtulmuş olarak ölecektir. Bu, Allah
Teâlâ’nın şu sözü gibidir:

… وَيَوْمَ أُبْعَثُ حَيّاً

“… (kıyâmet günü) tekrar diriltileceğim
günde…”

Yoksa bunun anlamı; o
kıyâmet günü tekrar diriltilmiş demek
değildir.Dolayısıyla onun (İsa aleyhisselâm-‘ın)
sözü; doğarken, ölürken ve yeniden diriltilirken halleri
hakkındadır.Şüphesiz ki o ölecektir.Fakat yukarıda
soruda zikrettiğiniz âyetlerin de delâlet ettiği üzere o,
öldürülmek veya çarmıha gerilmek sûretiyle ölmemiştir.
Allah Teâlâ onu kendi katına yükseltmiştir.O, gökten yeryüzüne
indikten ve Deccâl’i öldürdükten sonra ölecektir.

Allah Teâlâ’nın:

وَإِنْ مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ
إِلاَّ لَيُؤْمِنَنَّ بِهِ قَبْلَ مَوْتِهِ وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ يَكُونُ
عَلَيْهِمْ شَهِيداً [ سورة النساء الآية: ١٥9 ]

“(Âhir zamanda İsa’nın yeryüzüne
inmesinden sonra) Ehl-i kitaptan, onun ölümünden önce herkes ona
îmân edecek (Ehl-i kitaptan ona îmân etmeyen hiç kimse kalmayacak) ve
Kıyâmet gününde de (İsa, kendisini yalanlayana veya tasdik edene)
şâhitlik edecektir.” ^[5]

Sözüne gelince, ilim ehli;

… قَبْلَ مَوْتِهِ …

“…ölümünden
önce…”

Buradaki zamirin (he’nin) kime
döndüğü konusunda iki görüşe
ayrılmıştır:

Birinci görüş:

Buradaki zamir, İsa -aleyhisselâm-‘a
döner. Buna göre âyetin anlamı şöyledir: “O
(İsa -aleyhisselâm-) ölmeden önce Ehl-i kitap’tan kendisine îmân
etmeyen hiç kimse kalmayacaktır.”

Zirâ İsa -aleyhisselâm-
gökten yeryüzüne indiğinde Deccâl’i öldürecek, haçı
(istavroz’u) kıracak, domuzu öldürecek, cizyeyi kaldıracak ve
İslâm’dan başka bir dîni kabul etmeyecektir. Ehl-i kitap o
ölmeden önce ona îmân ettiklerinde onun hak olduğunu ve daha
önce ölmediğini öğreneceklerdir.Bu âyette
sözkonusu olan şey; kıyâmet alâmetlerinden birisi
hakkındadır. O da İsa -aleyhisselâm-‘ın yeryüzüne
inmesinden sonra olacak ve o ölmeden önce Ehl-i kitap kendisine îmân
edecektir.

Nitekim Ebu Hureyre’den -Allah
ondan râzı olsun- rivâyet olunduğuna
göre o şöyle demiştir:

“Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-
şöyle buyurdu:

وَالَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ
لَيُوشِكَنَّ أَنْ يَنْزِلَ فِيكُمْ ابْنُ مَرْيَمَ حَكَمًا عَدْلًا، فَيَكْسِرَ
الصَّلِيبَ، وَيَقْتُلَ الْخِنْزِيرَ، وَيَضَعَ الْجِزْيَةَ، وَيَفِيضَ الْمَالُ
حَتَّى لَا يَقْبَلَهُ أَحَدٌ، حَتَّى تَكُونَ السَّجْدَةُ الْوَاحِدَةُ خَيْرًا
مِنَ الدُّنْيَا وَمَا فِيهَا، ثُمَّ يَقُولُ أَبُو هُرَيْرَةَ: وَاقْرَءُوا إِنْ
شِئْتُمْ: وَإِنْ مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ إِلَّا لَيُؤْمِنَنَّ بِهِ قَبْلَ
مَوْتِهِ وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ يَكُونُ عَلَيْهِمْ شَهِيدًا [ متفق عليه ]

“Nefsim
elinde olan Allah’a yemin olsun ki, Meryem oğlu İsa’nın (İslâm şeriatını uygulamak üzere)
adâletli bir hâkim (hükümdâr) ^[6]
olarak (gökten) aranıza (bu ümmete) inmesi, haçı
kırması ^[7] ,
domuzu öldürmesi ^[8]
ve cizyeyi kaldırması ^[9]
pek yakındır. Mal öyle çoğalacak ^[10]
ki zekâtı kabul edecek kimse olmayacaktır.Öyle ki (Allah
için yapılan) bir secde, hem dünyadan, hem de dünyada bulunanlardan
daha hayırlı olacaktır. ^[11]

Sonra Ebu Hureyre -Allah
ondan râzı olsun- şöyle der:

Dilerseniz Allah Teâlâ’nın şu âyetini okuyun:

“(Âhir zamanda İsa’nın yeryüzüne
inmesinden sonra) Ehl-i kitaptan, onun ölümünden önce herkes ona
îmân edecek (Ehl-i kitaptan ona îmân etmeyen hiç kimse kalmayacak) ve
Kıyâmet gününde de (İsa, kendisini yalanlayana veya tasdik edene)
şâhitlik edecektir. ^[12] ” ^[13]

İkinci görüş:

Buradaki zamir, Kitâbî’ye (Ehl-i
kitab’tan olan kimseye) döner. Buna göre âyetin anlamı
şöyledir: “Ehl-i kitap’tan her kimse ölmeden önce O’na
(İsa -aleyhisselâm-‘a), onun hak olduğuna ve onun
ölmediğine îmân edecektir.”

Bu ise, Kitâbî’nin ölmeden
önce ölümle boğuşurken hakikatleri ve apaçık delilleri
görürken olacak, ölürken de üzerinde bulunduğu dînin bâtıl
olduğunu anlayacaktır. Fakat o andaki îmânı kendisine hiç bir
fayda vermeyecektir.

Yukarıda zikredilen bu iki
görüşe göre bu âyette (Nisâ Sûresi: 159. âyette) İsa -aleyhisselâm-‘ın
öldüğüne dâir bir delil veya bir işâret yoktur.Burada
sözkonusu olan birinci görüşte geçen gelecekte meydana gelecek
olan gaybî bir durum ile ilgilidir. O da İsa -aleyhisselâm-‘ın
mutlaka ölecek olmasıdır. Fakat daha önce de geçtiği
üzere O’nun ölümü, gökten yeryüzüne indikten sonra olacaktır.

İkinci görüşe göre
ise, âyette geçen:

… قَبْلَ مَوْتِهِ …

“…ölümünden
önce…”

Kasıt: “yani; Kitâbî,
kendisinin ölümünden önce…” anlamındadır.

Taberî, İbn-i Kesir ve diğer
tefsir âlimleri, birinci görüşü tercih etmişlerdir.

Nitekim İbn-i Kesir -Allah
ona rahmet etsin- şöyle
demiştir:

“Allah
Teâlâ’nın:

وَإِنْ مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ
إِلاَّ لَيُؤْمِنَنَّ بِهِ قَبْلَ مَوْتِهِ وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ يَكُونُ
عَلَيْهِمْ شَهِيداً [ سورة النساء الآية: ١٥9 ]

“(Âhir zamanda İsa’nın yeryüzüne
inmesinden sonra) Ehl-i kitaptan, onun ölümünden önce herkes ona
îmân edecek (Ehl-i kitaptan ona îmân etmeyen hiç kimse kalmayacak) ve
Kıyâmet gününde de (İsa, kendisini yalanlayana veya tasdik edene)
şâhitlik edecektir.” ^[14]

İbn-i Cerir şöyle
demiştir:

“Te’vil ehli (tefsirciler) bu
âyetin anlamı konusunda görüş ayrılığına
düşmüşlerdir:

وَإِنْ مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ
إِلاَّ لَيُؤْمِنَنَّ بِهِ قَبْلَ مَوْتِهِ…

“Ehl-i kitaptan, onun
yâni İsa -aleyhisselâm-‘ın ölümünden
önce herkes ona îmân edecek…”

Bu da İsa -aleyhisselâm- gökten
yeryüzüne indikten sonra Deccâl’i öldürmesiyle Ehl-i kitab’ın hepsi
O’nu tasdik edeceklerdir.Ardından da bütün dînler bir tek dîn
olacaktır. O dîn de İbrahim -aleyhisselâm-‘ın hanîf dîni olan
İslâm dînidir…”

İbn-i Abbas’tan -Allah
ondan râzı olsun- rivâyet olunduğuna
göre o şöyle demiştir:

وَإِنْ مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ
إِلاَّ لَيُؤْمِنَنَّ بِهِ قَبْلَ مَوْتِهِ…

“Ehl-i kitaptan, onun
ölümünden önce herkes ona îmân edecek…”

“Yâni Meryem oğlu İsa -aleyhisselâm-‘ın
ölümünden önce…”

Hasan Basri’den -Allah ona rahmet
etsin- rivâyet olunduğuna göre o şöyle demiştir:

وَإِنْ مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ
إِلاَّ لَيُؤْمِنَنَّ بِهِ قَبْلَ مَوْتِهِ…

“Ehl-i kitaptan, onun
ölümünden önce herkes ona îmân edecek…”

Yâni İsa’nın ölümünden
önce… Allah’a yemîn ederim ki O, Allah katında diridir
(hayattadır). Fakat o yeryüzüne inince herkes ona îmân edecektir.”

İbn-i Cerir -Allah ona rahmet
etsin- şöyle demiştir:

“Başkaları
şöyle demişlerdir: Bundan kasıt; yani Ehl-i kitabtır.Bu,
hakkı bâtıldan ayırt eden herkese yöneliktir.Çünkü
ölmek üzere olan herkes, ruhu bedeninden çıkmadan önce kendi
dîninde bâtıl olan her şey hak olarak kendisine belli olacaktır.”

Ali b. Talha, İbn-i Abbas’tan -Allah
ondan râzı olsun- rivâyet ederek âyet
hakkında şöyle demiştir:

“Hiçbir yahudi, İsa’ya îmân
etmeden ölmeyecektir…”

İbn-i Abbas -Allah ondan râzı olsun- şöyle demiştir:

“Boynu vurulmuş olsa da
İsa’ya îmân etmeden ruhu bedeninden çıkmayacaktır…”

Yine İbn-i Abbas -Allah
ondan râzı olsun- şöyle
demiştir:

“Bir yahudi, İsa’nın,
Allah’ın kulu ve elçisi olduğuna şâhitlik etmeden
ölmeyecektir.”

İbn-i Cerir -Allah ona rahmet
etsin- şöyle demiştir:

“Bu görüşler içerisinde
doğruya en yakın ve uygun olanı; birinci görüştür. O
görüş de şudur: İsa -aleyhisselâm-‘ınyeryüzüne inmesinden sonra, O ölmeden
önce Ehl-i kitab’tan O’na îmân etmeyen hiç kimse kalmayacaktır.”

Hiç şüphe yok ki İbn-i
Cerir’in bu sözü, doğru olan görüştür. Çünkü
İsa’yı öldürdüklerini ve onu çarmıha gerdiklerini iddiâ eden
yahudilerin ve onları bu konuda tasdik eden bilgisiz
hıristiyanların iddiâlarının bâtıl ve geçersiz
olduğu siyakındaki (bağlamındaki) âyetler belli olduktan
sonra Allah Teâlâ, gerçeğin, onların iddiâ ettikleri gibi
olmadığını, aksine İsa’nın yerine
başkasının ona benzetildiğini, dolayısıyla
onların (yahudilerin) İsa’ya benzetilen kişiyi
öldürdüklerini, fakat onların bunu bilmediklerini haber
vermiştir.Yine Allah Teâlâ, O’nu (İsa’yı) kendi katına
yükselttiğini ve O’nun hayatta olduğunu haber vermiştir.
Mütevâtir hadislerin de delâlet ettiği üzere İsa -aleyhisselâm-
kıyâmet gününden önce yeryüzüne inecek, sapık Mesih’i (Deccâl’i)
öldürecek, haçı kıracak, domuzu öldürecek, cizyeyi
kaldıracak yani İslâm’ın dışındaki hiçbir dînin
mensubundan cizyeyi kabul etmeyecek, aksine İslâm ya da kılıçtan
başka bir şeyi kabul etmeyecektir.Bu âyet-i kerime (Nisa Sûresi:
159.âyet), o zaman (kıyâmet gününden önce) her dîne mensup
olanların O’na (İsa’ya) îmân edeceğini ve O’nu tasdik etmekten
hiç kimsenin geri kalmayacağını haber vermiştir.Bunun
içindir ki Allah şöyle buyurmuştur:

وَإِنْ مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ
إِلاَّ لَيُؤْمِنَنَّ بِهِ قَبْلَ مَوْتِهِ…

“Ehl-i
kitaptan, onun ölümünden önce herkes ona îmân etmeyen kimse
kalmayacaktır. Yani O’nun
öldürüldüğünü ve çarmıha gerildiğini iddiâ eden yahudiler
ve onları bu konuda doğrulayan hıristiyanlardan, İsa
-aleyhisselâm-‘ın ölümünden önce herkes O’na îmân edecektir…” ^[15]

… وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ يَكُونُ
عَلَيْهِمْ شَهِيداً

“… ve kıyâmet gününde de İsa, göğe
yükseltilmeden önce ve yeryüzüne indikten sonraki onların
davranışlarına şâhitlik edecektir.” ^[16]

Kıymetli kardeşim!

Dikkat edilmelidir ki, huccetinizin
zayıf olmasından dolayı insanların hakkı kabul
etmemesine sebep olmamanız için hıristiyanlarla tartışmaya
girerken, bilgi ve delile sahip olmak gerekir.Aslında
hıristiyanların gerçek ve doğru bir delilleri de yoktur. Fakat
onlar, şüpheli şeyleri ortaya atarak gerçekleri sahte ve
bâtılı da hak göstermeye çalışırlar.

Allah Teâlâ bizi, doğru yoldan
sapan kimselerden korusun.

Allah Teâlâ en iyi bilendir.

الحاشية السفلية

الحاشية السفلية

↑1	Meryem Sûresi: 33
↑2	Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- bir hadis-i şeriflerinde İsa -aleyhisselâm-‘ın ve annesi Meryem -aleyhasselâm-‘ın doğduklarında şeytanın dokunmasından korunduklarını beyan ede­rek şöyle buyurmuştur: مَا مِنْ مَوْلُودٍ يُولَدُ إِلَّا وَالشَّيْطَانُ يَمَسُّهُ حِينَ يُولَدُ فَيَسْتَهِلُّ صَارِخًا مِنْ مَسِّ الشَّيْطَانِ إِيَّاهُ إِلَّا مَرْيَمَ وَابْنَهَا. [ رواه البخاري وأحمد] “Doğan hiçbir çocuk yoktur ki annesinden doğduğu anda şeytan ona do­kunmuş olmasın. Çocuk, şeytanın bu dokunmasından dolayı ilk defa ağlar. Ancak Meryem ve oğlu İsa bundan müstesnadır.” (Buhârî; K. Tefsir el-Kur´an, Sûre; 3, bab: 2. Ahmed b. Hanbel; Müsned, c: 2, S: 275)
↑3	Taberî Tefsiri; c: 8, s: 340
↑4	Kurtubî Tefsiri; c: 11, s: 98
↑5, ↑14, ↑15	Nisâ Sûresi: 159
↑6	İsa -aleyhisselâm-, başka bir peygamberin değil de sadece Peygamberimiz Muhammed -sallallahu aleyhi ve sellem-‘in şeriatınıinsanlar arasında adâletli bir hâkim olarak uygulamak üzere yeryüzüne inecektir.
↑7	Allah Teâlâ’nın dışında hiçbir şeye ibâdet edilmemesi ve yalnızca O’na secde edilmesi için haç cinsinden hiçbir şey bırakmayacak, hepsini kıracaktır.
↑8	Yeryüzünde domuz etini yiyen hiç kimse kalmasın diye domuzu öldürerek onun etini haram kılacaktır.Kısacası, hıristiyanların dînini geçersiz kılacaktır.
↑9	Bunun anlamı: İsa -aleyhisselâm-, hiç kimseden cizye kabul etmeyecektir. Kâfirlerden, İslâm’a girmelerinden başka bir şey kabul etmeyecektir. Kâfirlerden cizye vererek kurtulmak isteyenden elini çekmemezlik etmeyecektir. Aksine ondan ya müslüman olmasını isteyecek, ya da onu öldürüleceğini söyleyecektir. İmam Ebu Süleyman el-Hattâbî ve başka âlimler böyle söylemişlerdir. Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- bununla cizyenin İsa -aleyhisselâm-‘ın yeryüzüne inmesine kadar devam edeceğini açıklamak istemiştir. Yoksa İsa -aleyhisselâm- cizyeyi ortadan kaldırmak için gelmeyecektir. Başka bir görüşe göre İsa -aleyhisselâm-, yeryüzünde kendisinden cizye alınmayan hiçbir kâfir bırakmayacaktır. Ama doğru olan yukarıda zikredilen birinci görüştür.
↑10	Malın çoğalmasının sebebi; İsa -aleyhisselâm-‘ın yeryüzünde adâletle hükmedip zulmü ortadan kaldırmasından dolayı gökten bereketler inecek, iyilikler peşpeşe gelecek, toprak, içerisindeki bütün zenginliklerini dışarıya çıkaracak ve insanların, kıyâmetin yakın olduğunu bildiklerinden dolayı mala sahip olma heves ve rağbetleri azalacaktır.
↑11	Yani insanlar, ibâdet ederek Allah Teâlâ’ya yakınlaşmaya çalışacaklar ve dünya malına itibar etmeyeceklerdir.
↑12	Nisâ Sûresi: 15
↑13	Buhârî; hadis no: 3192. Müslim; hadis no: 220
↑16	İbn-i Kesrî Tefsiri; c: 1, s: 762