Mukim olduğu halde üç gün boyunca mestinin üzerini meshederek namaz kılan kimsenin, iki günlük namazını tekrar kılması gerekir mi?

Hamd,
yalnızca Allah’adır.

Birincisi:

Sahih
sünnet (hadisler), mestin (çarığın) üzerini meshetme süresinin, mukim
için bir gün ve bir gece (yani 24 saat), yolcu için ise, üç gün ve üç gece (yani
72 saat) olduğuna delâlet etmiştir. Çorapların üzerini
meshetmek, mestin (çarığın) üzerini meshetmek gibidir.

Nitekim Şureyh
b. Hânî’den -Allah ona rahmet
etsin- rivâyet olunduğuna göre, o şöyle demiştir:

أَتَيْتُ عَائِشَةَ أَسْأَلُهَا
عَنِ الْمَسْحِ عَلَى الْخُفَّيْنِ فَقَالَتْ: عَلَيْكَ بِابْنِ أَبِي طَالِبٍ،
فَسَلْهُ؛ فَإِنَّهُ كَانَ يُسَافِرُ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ
عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، فَسَأَلْنَاهُ فَقَالَ: جَعَلَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى
اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ وَلَيَالِيَهُنَّ لِلْمُسَافِرِ،
وَيَوْمًا وَلَيْلَةً لِلْمُقِيمِ. [رواه مسلم]

“Mestin (çarığın)
üzerini meshetme konusunda Âişe’ye -Allah ondan râzı olsun-
soru sormak için geldim.

Bana:

– Ebu Tâlib’in
oğluna (Ali’ye) git. Çünkü o, Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-

ile birlikte
yolculuğa çıkardı, dedi.

Bunun üzerine ona
(Ali’ye) gelip
sorduk.

Ali -Allah ondan
râzı olsun- bize şöyle dedi:

–
Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-(mestin üzerini
meshin süresini) yolcu için üç gün ve üç gece, mukim için ise, bir gün ve
bir gece olarak tayin etti.” (Müslim; hadis no: 276).

عَنْ خُزَيْمَةَ بْنِ ثَابِتٍ رَضِيَ
اللهُ عَنْهُ، عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَنَّهُ سُئِلَ
عَنِ الْمَسْحِ عَلَى الْخُفَّيْنِ فَقَالَ: لِلْمُسَافِرِ ثَلَاثَةٌ،
وَلِلْمُقِيمِ يَوْمٌ.))

[رواه
الترمذي وأبو داود وابن ماجه وصححه الألباني في صحيح الترمذي]

Huzeyme b.
Sâbit’ten -Allah ondan râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre,
Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem-‘e mestin (çarığın)
üzerini meshin süresi hakkında sorulduğunda o şöyle
buyurmuştur:

“Yolcu için
üç gün, mukim için bir gündür.” (Tirmizî; hadi no: 95. Ebu
Davud; hadis no: 157. İbn-i Mâce; hadis no: 553. Elbânî;
“Sahihu’t-Tirmizî”de ‘hadis sahihtir’, demiştir.

Safvân b. Assâl’ın
-Allah ondan râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre, o
şöyle demiştir:

كَانَ يَأْمُرُنَا إِذَا كُنَّا سَفَرًا أَوْ
مُسَافِرِينَ أَنْ لا نَنْزِعَ خِفَافَنَا ثَلاثَةَ أَيَّامٍ وَلَيَالِيهِنَّ
إِلا مِنْ جَنَابَةٍ وَلَكِنْ مِنْ غَائِطٍ وَبَوْلٍ وَنَوْمٍ. [ رواه الترمذي والنسائي وابن ماجه وحسنه الألباني]

“Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-,
yolculukta veya yolcu olduğumuz zaman -cünüplük hâli bunun
dışındadır-, (abdestli
olarak giydiğimiz takdirde), büyük ve küçük abdest bozmak ile uyku
uyumak gibi hallerde üç gün ve üç gece (yetmiş iki saat) mestlerimizi
(çarıklarımızı) çıkarmamamızı
emrederdi.” (Tirmizî; hadis no: 96. Nesâî; hadis no: 127. İbn-i
Mâce; hadis no: 478. Elbânî de, ‘hadis hasendir’ demiştir.

İkincisi:

Âlimlerin
görüşlerinden en tercihli olanına göre, meshin süresi,
abdest bozulduktan sonra alınan ilk abdestte ayakların üzerini
meshetmekle başlar. Mestin (çarığın) giyildiği andan
itibaren meshin süresi başlamaz. Aynı şekilde mesti giydikten
sonra abdestin bozulduğu andan itibaren de meshin süresi başlamaz. Örneğin
bir kimse, sabah namazı için abdest aldıktan sonra mestini
(çarığını) giyer, sabah saat dokuzda abdestini bozduktan
sonra abdest almaz da saat onikide abdest alırsa, meshin süresi, saat onikiden
itibaren başlar, bir sonraki güne kadar yani saat onikiye kadar devam
eder.

İmam Nevevî
-Allah ona rahmet etsin- şöyle
demiştir:

“Evzâî
ve Ebu Sevr şöyle demişlerdir: Mestin üzerini meshin süresi,
abdest bozulduktan sonra yeniden abdest aldığı andan itibaren
başlar.

Bu,
aynı zamanda İmam Ahmed ve Davud’dan rivâyet olunan
görüştür. Bu, delil yönünden en tercihli görüştür.
İbn-i Münzir de bu görüşü tecih etmiş ve buna yakın
bir rivâyeti Ömer b. Hattab’tan -Allah ondan râzı olsun- rivâyet
etmiştir.” (“el-Mecmû'”; c: 1, s: 512).

İbn-i
Useymîn de -Allah ona rahmet
etsin- bu görüşü tercih etmiş ve şöyle demiştir:

“Çünkü
hadisler: (Mukim mesheder), (yolcu mesheder). Bir kimsenin, meshetme
fiili olmadan (mestinin/çarığının üzerini meshetmeden)
meshettiğini söylemek, mümkün değildir. Doğru olan da bu
görüştür.” (“eş-Şerhu’l-Mumti'”; c: 1,
s: 186).

Üçüncüsü:

Bir grup
âlim, – İbn-i Hazm ve Şeyhulislâm İbn-i Teymiyye de
-Allah ikisine de rahmet etsin-
bunlardandır-: “Bu konuda herhangi bir delil
olmadığından dolayı, meshin süresinin bitmesi ile abdest
bozulmaz. Abdest, -önden ve arkadan çıkan şeyler gibi- abdesti
bozan şeylerle bozulur, görüşünü tercih etmişlerdir.” (“el-Muhallâ;
c: 2, s: 151. “el-İhtiyârâtu’l-Fıkhiyye”; s: 15.”eş-Şerhu’l-Mumti'”;
c: 1, s: 216).

Buna
göre, bir kimse abdestli iken, öğle namazından önce
mesh süresi biterse (dolarsa), bu abdestle -abdesti bozuluncaya kadar- öğle
namazı ile diğer namazlarını, kılabilir.

Yukarida
geçen bütün açıklamalara göre, eğer sen abdestli değilken
meshin süresi bitmiş ise, meshin süresi bittikten sonra
ayaklarını yıkamayıp üzerini meshederek
aldığın abdestten sonra kıldığın bütün
namazları tekrar kılman gerekir.

Eğer
sen, abdestli iken meshin süresi bitmiş ise, meshin süresinin bitmesiyle
abdestinin bozulduğu andan itibaren namazlarını tekrar
kılman gerekir.

Allah Teâlâ en iyi bilendir.