Namazları bürolarında kılıyorlar.Yağmur yağdığı zaman iki namazı birleştirebilirler mi?

Hamd,yalnızca Allah’adır.

Birincisi:

Ezânı işiten kimsenin biran öncenamazı mescitte kılmaya gayret etmesi gerekir.

NitekimEbû Hureyre’den -Allahondan râzı olsun- rivâyetolunduğuna göre, o şöyle demiştir:

أَتَى النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ رَجُلٌ أَعْمَى، فَقَالَ يَا رَسُولَ اللهِ! إِنَّهُ لَيْسَ لِي قَائِدٌيَقُودُنِي إِلَى الْـمَسْجِدِ، فَسَأَلَ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِوَسَلَّمَ أَنْ يُرَخِّصَ لَهُ فَيُصَلِّيَ فِي بَيْتِهِ، فَرَخَّصَ لَهُ، فَلَمَّـاوَلَّى دَعَاهُ فَقَالَ: هَلْ تَسْمَعُ النِّدَاءَ بِالصَّلاَةِ؟ قَالَ: نَعَمْ،قَالَ: فَأَجِبْ [ رواه مسلم ]

“Gözlerigörmeyen bir adam (İbn-i Ümmi Mektûm), Rasûlullah -sallallahu aleyhi vesellem-’e gelerek:

– Ey Allah’ın elçisi! Beni mescidegötürecek kimsem yoktur.

Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-‘den evindenamaz kılmasına izin vermesini istedi.

Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- önce izin verdi. Sonraonu çağırıp:

– Ezânı işitiyor musun? diye sordu.

Âmâ adam: Evet, dedi.

Bunun üzerine Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurdu:

– O halde icâbet et (cemaate gel).” (Müslim; hadis no:653).

Farz namazları işyerindekılmanın hükmü hakkında daha faydalı bilgi edinmek için (79478)nolu sorunun cevabına bakabilirsiniz.

İkincisi:

Âlimlerin cumhuruna göre yağmuryağdığı zaman akşam namazı ile yatsınamazını birleştirerek kılmak câizdir.

“el-Mevsûatu’l-Fıkhıyye”deşöyle gelmiştir:

“Mâlikîler, Şâfiîler ve Hanbelîlerdenolan fakihlerin çoğunluğu, Buhârî ve Müslim’in sahihlerindeİbn-i Abbas’tan -Allah ondan ve babasından râzı olsun- rivâyetolunan:

صَلَّى رَسُولُ الله صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَبِالْمَدِينَةِ الظّهْر وَالْعَصْرَ جَمِيعًا وَالْمغْرِبَ وَالْعِشَاء جَمِيعًا.[ رواه البخاري ومسلم ]

“Rasûlullah -sallallahu aleyhive sellem- Medine’de öğle ve ikindiyi birleştirerek, akşamve yatsıyı da birleştirerek kıldı.” (Buhârî ve Müslim)

Müslim’in rivâyetinde ise şu fazlalıkvardır:

صَلَّى رَسُولُ الله صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَالظّهْر وَالْعصر جَمِيعًا وَالْمغْرب وَالْعشَاءجَمِيعًا مِنْ غَيْرِ خَوْفٍ وَلا سَفَرٍ. [ رواه مسلم ]

“Rasûlullah -sallallahu aleyhive sellem- hiçbir korku ve yolculuk hali olmaksızın öğle veikindiyi birleştirerek, akşam ve yatsıyı dabirleştirerek kıldı.” (Müslim)

İmamMâlik ve İmam Şâfiî’nin her birisi şöyle demiştir:

“Yağmuruda bir özür (mazeret) olarak görüyorum.Çünkü İbn-i Abbasve İbn-i Ömer -Allah onlardan râzı olsun- yağmur sebebiyleiki namazı cem ederlerdi.” (“el-Mevsûatu’l-Fıkhıyye”;c: 15, s: 290-291)

Üçüncüsü:

Âlimler, yağmur yağdığındaakşam namazı ile yatsı namazını birleştirmek nezaman câiz olacağı konusunda iki görüşeayrılmışlardır:

Birincigörüş: Yağmur yağdığında ister meşakkatbulunsun veya bulunmasın, ister mescitte olsun, isterse evde olsun, mutlakolarak iki namazı birleştirmek câizdir. Bu, Hanbelî mezhebiningörüşüdür.

el-Merdâvî -Allahona rahmet etsin- şöyle demiştir:

“Namazıevinde kılan kimse veya yolu üzerindeki mescide giden yolun üzerindekigölgeliğin altında kılan kimsenin iki namazıbirleştirmesi câiz midir?

Bu konudaiki görüş vardır:

Birincisi:Câizdir ve bu, mezhebin görüşüdür.” (el-İnsâf”; c: 2,s: 340)

el-Behûtî-Allah ona rahmet etsin- bu konuda şöyle demiştir:

“…Dolayısıylabu mazeretlerle birlikte namazları birleştirmek, câizdir.Namazıevinde kılan kimse veya yolu üzerindeki mescide giden yolun üzerindekigölgeliğin altında kılan kimse veyahut da kendisi ilemescit arası birkaç adımlık uzaklıkta olmasınarağmen mescitte kılmayıp mescidin yanında kılankimsenin, -mescit kendisine az bir mesafede olsa bile-, namazlarınıbirleştirmesi câizdir. Çünkü namazları birleştirmekonusundaki genel ruhsatta (izinde), ister meşakkat ve zorluk olsun veyaolmasın hüküm aynıdır. Tıpkı yolculuk gibi…” (“Keşşâfu’l-Kinâ'”;c: 2, s: 8)

“el-Mevsûatu’l-Fıkhıyye”deşöyle gelmiştir:

“Hanbelîleregöre en tercihli olan görüş şudur: Bu konudaki ruhsat,geneldir. Cemaatle mescitte kılan kimse ile mescidindışında veya tek başına başka bir yerdekılan kimse arasında hiçbir fark yoktur. Çünkü Peygamber-sallallahu aleyhi ve sellem-‘in yağmurlu havada, kendi odası ilemescit arasında bir şey olmamasına rağmen iki namazıbirleştirdiği rivâyet edilmiştir. Ayrıca özür(mazeret) bulunduğu takdirde meşakkat ile meşakkat olmayan şeylermazerette birbirine denk olur.” (“el-Mevsûatu’l-Fıkhıyye”;c: 15, s: 292)

İkinci görüş: İki namazıbirleştirmek, ancak meşakkat ve eziyet bulunduğu takdirde câizolur.Bu, Şâfiîlerin görüşüdür.

İmam Şâfiî -Allah ona rahmetetsin- bu konuda şöyle demiştir:

“Bir kimse, yağmur az da yağsa, çok dayağsa iki namazı birleştirir. İki namazıbirleştirmek için de mescide gitmek üzere evinden çıkan kimsedenbaşkası birleştiremez. İster mescit yakın olsun, isterorada namaz kılanlar çok olsun veya az olsun veya isterse mescide uzakolsunlar, hiç kimse evinde iki namazı birleştiremez. Çünkü Peygamber-sallallahu aleyhi ve sellem- iki namazı mescittebirleştirmiştir. Namazı evinde kılan kimse, namazı mescittekılan kimseden tamamen farklıdır.” (el-Umm; c: 1, s: 95)

eş-Şerbînî -Allah ona rahmetetsin- bu konuda şöyle demiştir:

“Bu konuda daha açık veya daha doğru olangörüş; meşakkat olup-olmamasına nazaran iki namazıbirleştirme ruhsatının, musalla veya mescit veyahut dabaşka bir yerde cemaatle kılan, musalla veya mescidin, kendi evindenörfen uzak olan ve namaz kılmaya giderken de yolda yağmurdaneziyet görmeyen kimseye tahsis edilmesidir (yani ruhsatın, sadece budurumda olan kimseye has olmasıdır). Fakat evinde tekbaşına veya cemaatle namaz kılan veya gölgeliğinaltında yaya yürüyerek musallaya giden veyahut da evi musallaya yakınolan kimse, eziyet görme durumu olmadığı için böyledeğildir ve bu kimse iki namazı birleştiremez.”(Muğni’l-Muhtac; c: 1, s: 535)

Dördüncüsü:

Yukarıda geçen görüş ayrılığınagöre Hanbelîlerin görüşüne göre kılmışolduğunuz namazınız sahihtir.Çünkü Hanbelîler, kinamazın birleştirilmesi için mescite kılınmasını şartkoşmamaktadırlar. Yine, iki namazı birleştirmek için meşakkatinbulunmasını da şart koşmamaktadırlar.

Şâfiîlerin görüşüne gelince, onlar, sizindurumunuzdaki olan birisinin iki namazı birleştirmesini câizgörmemektedirler. Çünkü Şâfiîler, iki namazıbirleştirmenin câiz olması için meşakkatin bulunmasınışart koşmaktadırlar. Namazı işyerinde kılankimseden, genellikle meşakkat kalkmaktadır.

Bu konuda (31172) nolu sorununcevabına bakabilirsiniz.

Bundan önce iki namazı birleştirenkimseye, ilim ehlinden bunda ruhsat verenlerin görüşlerigözönünde bulundurularak inşaallah bu fiilinden dolayı ona birşey gerekmez ve kendisine namazını iâde etmesi emredilmez.

Allah Teâlâ en iyi bilendir.