Fıtır sadakasının miktarı ne kadar? Sadaka, bayram namazdan sonra verilebilir mi? Sadaka nakit olarak verilebilir mi?
Fıtır sadakasının miktarı ve nakit olarak verilmesi
Soru: 22888
Allah'a hamdolsun ve peygamberine ve ailesine salat ve selam olsun.
Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem’den aktarıldığına göre fıtır sadakası Müslümanlara hurmadan bir sa’ veya arpadan bir sa’ olarak farz kılınmıştır. Ayrıca fitrenin bayram namazına gidilmeden önce verilmesi emredilmiştir. Ebu Said el Hudri rivayet edildiğine göre şöyle dedi: Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem’in zamanında fıtır sadakasını yiyeceklerden bir sa’ olarak verirdik o zaman ki yiyeceklerimiz; arpa, kuruüzüm, çökelek ve hurma idi” (Buhari, Muslim)
Bazı alimler bu hadiste zikredilen yiyeceği buğday olarak yorumlamış diğer alimler de her hangi memleketin azık olarak sakladıkları her çeşit yiyecek olarak yorumlamıştır. Doğru görüş budur. Çünkü zekat zenginlerin fakirlere teselli konumundadır. Bir Müslüman memleketinde bulunmayan bir şeyle teselli vermesi vacip değildir. Bu konuda tüm çeşitlerde vacip olan miktar bir sa’ (3 kg.)dır. Ölçeği; dört defa iki el avuç dolusu miktarıyla gıda vermektir. Şayet bir Müslüman pirinç veya memleketinin azığından bir sa’ verirse geçerli olur.
Fitrenin verilebileceği ilk vakit Ramazan ayının yirmisekizinci günüdür. Çünkü Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem sahabeleri fitreyi bayramdan önce bir veya iki gün önce verirlerdi. Şüphesiz ay, bazen yirmi dokuz bazen otuz gün olur.
Fitreyi vermenin son günü ise bayram günü bayram namazına kadardır. Bayram namazından sonraya geciktirmek caiz değildir. Zira İbn Abbas Radiyallahu anhuma’dan rivayet edildiğine göre Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle dedi: “ Her kim sadakayı (bayram) namazından önce verirse makbul bir zekattır, her kim namazdan sonra verirse normal sadakalardan bir sadakadır” (Ebu Davud)
İlim ehli cumhuruna göre fitreyi para olarak vermek caiz değildir. Zira bu görüşün delilleri daha sahih ve geçerlidir. Hatta vacip olan Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem ve sahabelerin yaptığı gibi yiyecek olarak vermektir. Allah hepimizi dinde fakih olmaya muvaffak etsin ve dinde sabit kılsın.
En iyisini Allah bilir.
Kaynak:
(Şeyh İbn Baz Rahimehullah, Mecelle el buhus el İslamiye sayı 17 sayfa 79-80)