Evvâbin namazı

Hamd, yalnızca Allah’adır.

Evvâbin
namazı; güneşin yükselmesinden sonra başlayan, öğle
namazına yakın bir zamana kadar devam eden, iki veya dört veya
altı veyahut da sekiz rekât olarak kılınan Duhâ (kuşluk)
namazıdır.

Evvâbin namazını,
güneşin iyice ısındığı vakte kadar ertelemek daha
fazîletlidir.

Bunun
delili şu hadistir:

Zeyd b.
Erkam’dan -Allah ondan râzı olsun- rivâyet olunduğuna göre o
şöyle demiştir:

خَرَجَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ
عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَلَى أَهْلِ قُبَاءَ وَهُمْ
يُصَلُّونَ فَقَالَ: صَلاةُ الأَوَّابِينَ إِذَا رَمِضَتِ الْفِصَالُ. [ رواه
مسلم ]

“Rasûlullah -sallallahu aleyhi
ve sellem-Kubâ halkının
yanlarına çıkıp vardığında onlar namaz kılıyorlardı.
Bunun üzerine şöyle buyurdu:

-Evvâbin
namazı, sıcaktan deve yavrularının ayaklarının

(kumların
güneş ışınlarıyla ısınmasından
dolayı deve yavrularının toynaklarının) yandığı
zamandır.”
(Müslim;
hadis no: 1238)

Zeyd b.
Erkam’dan -Allah ondan râzı olsun- rivâyet olunan
başka bir rivâyette o şöyle
demiştir:

أَنَّ نَبِيَّ اللَّهِ
صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَتَى عَلَى
مَسْجِدِ قُبَاءَ أَوْ
دَخَلَ مَسْجِدَ قُبَاءَ بَعْدَمَا أَشْرَقَتِ
الشَّمْسُ، فَإِذَا هُمْ
يُصَلُّونَ، فَقَالَ: إِنَّ صَلَاةَ الأَوَّابِينَ
كَانُوا يُصَلُّونَهَا
إِذَا رَمِضَتِ الْفِصَالُ. [ رواه أحمد ]

“Allah’ın peygamberi -sallallahu aleyhi ve sellem-
güneş doğduktan sonra Kubâ mescidine geldiğinde veya Kubâ
mescidine girdiğinde
(Kubâ
halkı) namaz (kuşluk namazı)
kılıyorlardı. Bunun üzerine şöyle buyurdu:

-Şüphesiz
ki Evvâbin namazını, (Allah’a itaat eden ve ona
dönenler) sıcaktan deve yavrularının ayaklarının
(toynaklarının) yandığı zamandır.” (Ahmed)

el-Kâsim eş-Şeybânî’den rivâyet
ettiğine göre o şöyle demiştir

أَنَّ زَيْدَ بْنَ
أَرْقَمَ رَأَى قَوْمًا يُصَلُّونَ مِنَ الضُّحَى
فَقَالَ: أَمَا لَقَدْ
عَلِمُوا أَنَّ الصَّلاةَ فِي غَيْرِ هَذِهِ
السَّاعَةِ أَفْضَلُ؟ إِنَّ
رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ
قَالَ: صَلاةُ
الأَوَّابِينَ حِينَ تَرْمَضُ
الْفِصَالُ. [ رواه مسلم ]

“Zeyd b. Erkam -Allah ondan râzı olsun-, bir
topluluğu duhâ (kuşluk) vaktinde namaz kılarlarken görünce şöyle
dedi:

– Onlar,
namazın (Evvâbin
namazının) bu saatin dışındaki vakitte daha
fazîletli olduğunu bilmiyorlar mı?

Oysa Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-
şöyle buyurmuştur:

– Evvâbin namazını,
sıcaktan deve yavrularının ayaklarının
(toynaklarının)
yandığı zamandır.” (Müslim; hadis no: 1237)

İmam Nevevî -Allah ona rahmet etsin- hadisin
şerh ederken şöyle demiştir:

“Rasûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem-‘in: ‘Evvâbin
namazını, sıcaktan deve yavrularının
ayaklarının (toynaklarının) yandığı
zamandır.’

Hadiste geçen “Ramdâ'” kelimesi; harareti
güneş ışınlarıyla şiddetlenen kum demektir. Yani
deve yavrularının toynaklarının kumun hararetinin
şiddetinden yanmaya başladığı andır.

“Evvâb” kelimesi; itaat eden demektir. Allah’a itaate
dönen anlamında olduğunu söyleyen de olmuştur.

Namazın bu vakitte fazîletli olması:
Güneşin doğuşundan zevâl vaktine kadar olan süre içerisinde
kılmak câiz olmakla birlikte bu vakitte (deve yavrularının
toynaklarının kumun hararetinin şiddetinden yanmaya
başladığı anda) olması, Duhâ namazı için en
fazîletli vakittir.” (Nevevî; “Sahih-i Müslim Şerhi”)

Allah Teâlâ en iyi bilendir.